Zawód tłumacza to wyjątkowo trudne zajęcie. Tłumacz musi regularnie się dokształcać. Tłumaczenie tekstów jest pracochłonne i wymaga uwagi. Dobry tłumacz potrafi perfekcyjnie oddać znaczenie każdego słowa. Czasem jednak brak doświadczenia sprawia, że tłumacz wpada w pułapkę tzw. fałszywych przyjaciół. Dlatego też zawsze należy oddawać tekst do tłumaczenia w ręce specjalisty.
SPIS TREŚCI
Czym są fałszywi przyjaciele tłumacza?
Fałszywi przyjaciele tłumacza to słowa, które w języku obcym brzmią podobnie, ale oznaczają coś zupełnie innego. Tak zwane false friends znajdują się w każdym języku. W związku z tym można się na nie natknąć podczas przekładania tekstów w języku rosyjskim, angielskim, niemieckim, hiszpańskim czy francuskim. Oczywiście nie zawsze podobnie brzmiące słowa muszą znaczyć coś innego. Najlepszym przykładem jest słowo tata, które w różnych językach brzmi niemalże identycznie – dad, papa, daidí, pappa, táta, папа. Niemniej jednak bardzo często podobna pisownia słów nie ma nic wspólnego z ich znaczeniem. W takich przypadkach łatwo o błąd w tłumaczeniu. Co ciekawe, false friends utrudniają przekład teksów nie tylko laikom, ale także profesjonalistom.
Przykłady false friends w języku angielskim
Coraz więcej osób uczy się języków obcych, zwłaszcza gdy planują wyjazd za granicę. Z pewnością nauka języka nie powinna obejść się bez zapoznania się z false friends. Dlaczego? Używanie słówek, których znaczenie jest inne, niż mogłoby się wydawać, znacznie utrudnia porozumiewanie się z obcokrajowcami. Znajomość false friends ułatwia więc życie nie tylko tłumaczom. W języku angielskim istnieje co najmniej kilkadziesiąt słówek i zwrotów, których znaczenie mylone jest przez Polaków właśnie ze względu na podobnie brzmienie do słów polskich.
- quota (limit) a kwota (amount)
- lecture (wykład) a lektura (reading matter)
- pasta (makaron) a pasta (paste)
- pension (emerytura) a pensja (salary)
- paragon (ideał) a paragon (receipt)
- lunatic (szaleniec) a lunatyk (sleepwalker)
- actually (właściwie) a aktualnie (currently)
- accord (zgoda) a akord (chord)
- wagon (wóz) a wagon (carriage)
- lunatic (szaleniec) a lunatyk (sleepwalker)
- order (kolejność) a order (medal)
- carnation (goździk) a karnacja (complexion)
Jak unikać pomyłek w tłumaczeniach?
Fałszywi przyjaciele tłumacza utrudniają przekładanie wielu tekstów. Tymczasem w tłumaczeniu nie można pozwolić sobie na pomyłkę (mogą to być przecież ważne dokumenty, pisma administracyjne czy ulotki leków). By uniknąć błędów przekładu, najlepiej skorzystać z usług profesjonalisty. Doświadczony tłumacz powinien znać nawet najmniej popularne false friends. Dzięki temu przetłumaczony przez niego tekst nie będzie zawierał pomyłek.
Znaczenie false friends w różnych językach
Fałszywi przyjaciele tłumacza to zjawisko, które występuje nie tylko w języku angielskim, ale także w wielu innych językach. Warto poznać przykłady z innych popularnych języków, aby uniknąć błędów w tłumaczeniu.
Przykłady z języka niemieckiego:
bald – w języku niemieckim oznacza „wkrótce”, a nie „łysy”.
brav – oznacza „grzeczny”, a nie „odważny”.
Przykłady z języka francuskiego:
actuellement – oznacza „obecnie”, a nie „aktualnie”.
attendre – oznacza „czekać”, a nie „uczestniczyć”.
Praktyczne wskazówki, jak radzić sobie z false friends
Aby unikać błędów wynikających z false friends, warto wprowadzić kilka praktyk do swojej codziennej pracy tłumacza lub nauki języka:
- Korzystanie ze specjalistycznych słowników – Regularne sprawdzanie słowników dedykowanych false friends może pomóc w szybkim rozpoznawaniu tych pułapek.
- Zwracanie uwagi na kontekst – Fałszywi przyjaciele często ujawniają swoje prawdziwe znaczenie w kontekście. Zawsze warto analizować zdanie jako całość, aby upewnić się, że słowo użyte w tłumaczeniu pasuje do reszty treści.
- Testowanie wiedzy – Warto korzystać z quizów i ćwiczeń dotyczących false friends, które pomagają utrwalić wiedzę i uczą zwracania większej uwagi na szczegóły.
Oferujemy tłumaczenia dokumentów, prac naukowych, reklam, artykułów i innego typu tekstów w wielu językach – nie tylko angielskim, lecz także m.in. szwedzkim, włoskim, hiszpańskim czy węgierskim.
