Trudne słówko: kolonialista kontra kolonizator
Choć tzw. system kolonialny przeszedł już dawno do historii, to termin „kolonializm” pojawia się często w obecnej debacie publicznej jako przyczyna współczesnych problemów Europy. W skrócie rzecz ujmując, kolonializm był sposobem państw rozwiniętych na budowanie własnej potęgi ekonomicznej i politycznej w drodze podboju i eksploatacji krajów słabszych, a więc wyzysku ludności i rabunkowego wykorzystywania zasobów surowcowych.
Kolonialistą nazwiemy zwolennika takich właśnie poglądów – osobę usprawiedliwiającą działania państwa dominującego na opanowanym terytorium. „Systematyczne, długotrwałe plądrowanie bogactw […] całej Afryki przez europejskich kolonialistów w przeszłości i imperialistów w obecnych czasach […] doprowadziło do sytuacji, w której mieszkańcy Afryki – najbogatszego kontynentu na świecie – są najgłodniejsi, najubożsi i najbardziej uciskani”.
Kolonialistę można zatem uznać za entuzjastę teorii. W momencie gdy decydował się on realizować politykę kolonialną na jakimś terenie – dokonywać kolonizacji, czyli przekształcać podbite tereny w kolonie – stawał się kolonizatorem. „Nieporozumienia i wręcz nienawiść pomiędzy francuskimi i angielskimi kolonizatorami tej części Ameryki Północnej, która stanowi dzisiaj wschodnią Kanadę, datują się oczywiście od czasów jeszcze przedfederacyjnych”.
Warto jednak przy tym dodać, że kolonizatorami nazwiemy także ludzi zasiedlających tereny niezamieszkałe lub z niewielką liczbą ludności – niekoniecznie w ramach ekspansji kolonialnej („…oddał Koronie polskiej wielkie usługi jako dynamiczny kolonizator pogranicznych pustkowi”).
W stosunku do osadnika zamieszkującego tereny skolonizowane użyjemy z kolei terminu „kolonista”, czyli określenia identycznego jak w przypadku dziecka uczestniczącego w zorganizowanym wyjeździe wakacyjnym (koloniach letnich). „…zawarto z poszczególnymi plemionami wiele traktatów pokojowych, wytyczając linię demarkacyjną między posiadłościami kolonistów a terytorium Indian…”; „…większość kolonistów musiała przerwać wakacje i wrócić do domów. Nieuczciwej współorganizatorki kolonii nie złapano do dzisiaj. Jest poszukiwana listem gończym”.
Poradnik języka polskiego część 2!
Zdobądź zbiorcze zestawienie słówek tygodnia wraz z objaśnieniem i poszerzaj swoją wiedzę z języka polskiego.
Wypełnij formularz, aby otrzymać link do poradnika na adres e-mail:
