Leżące w samym sercu Europy państwo słynie z malowniczych krajobrazów, zegarmistrzowskiej precyzji, banków, doskonałych serów i czekolady oraz neutralności politycznej i stabilności gospodarczej. Licząca niecałe 9 milionów mieszkańców Szwajcaria jest jednym z najbogatszych krajów świata, który może też poszczycić się uznaniem za swoje zaangażowanie w ochronę środowiska i praw człowieka.
Jednak jednego nie udało się osiągnąć Szwajcarom na przestrzeni wieków – nigdy nie stworzyli swojego unikalnego języka. Dlaczego tak się stało i jakie języki są używane w Szwajcarii, dowiecie się z tekstu. Zaczynajmy!
Poznaj Szwajcarię
Szwajcaria to niewielki kraj o powierzchni nieco mniejszej niż Czechy, leżący w Europie Zachodniej. Graniczy z Niemcami na północy, z Austrią i Liechtensteinem na wschodzie kraju, z Włochami na południu oraz z Francją na zachodzie. Kraj podzielony jest na 26 kantonów, z których każdy ma swoje własne konstytucję, rząd i parlament.
Największe miasta Szwajcarii to Zurych, liczący około 434 000 mieszkańców, Genewa, z populacją wynoszącą około 200 000 mieszkańców, Bazylea (około 175 000 mieszkańców), będące siedzibą rządu Berno (około 133 000 mieszkańców) i Lozanna (około 120 000 mieszkańców).
Szwajcaria słynie przede wszystkim z malowniczych krajobrazów Alp, które zajmują około 60% powierzchni kraju. Najwyższym szczytem jest Dufourspitze, wznoszący się na wysokość 4634 m n.p.m. W dolinach między górami znajdują się liczne jeziora i rzeki, takie jak Genewskie, Zuryskie czy też Ren.
Kultura Szwajcarii jest bardzo zróżnicowana i obejmuje elementy zarówno niemieckie, francuskie, włoskie, jak i retyckie. W języku niemieckim mówi około 65% ludności, francuskim – 20%, włoskim – 8%, a reszta to języki retoromańskie oraz angielski. Szwajcaria słynie również z doskonałych serów, takich jak np. ementaler czy gruyere, a także z pysznej czekolady.
Szwajcaria jest jednym z najbogatszych krajów świata o wysokim standardzie życia. Większość gospodarki kraju opiera się na usługach, handlu, turystyce oraz przemyśle farmaceutycznym i maszynowym. Szwajcaria słynie z tworzenia zegarków, a także z produkcji narzędzi chirurgicznych i wyrobów ze stali nierdzewnej.
Szwajcaria to również kraj o stabilnej polityce i demokracji bezpośredniej – mieszkańcy kraju mają bezpośredni udział w podejmowaniu decyzji w rządzie. Szwajcaria jest także siedzibą wielu organizacji międzynarodowych, takich jak ONZ, CERN czy Międzynarodowy Czerwony Krzyż.
Czy istnieje język szwajcarski?
W Szwajcarii nie istnieje jeden oficjalny język szwajcarski. Brak jednoznacznie określonego języka wynika z historycznych i kulturowych uwarunkowań kraju. Przez wiele wieków był on podzielony na wiele mniejszych terytoriów, na których ludzie mówili różnymi językami, co przyczyniło się do wykształcenia różnorodnych kultur i dialektów.
Szwajcaria również nie jest jednolitym państwem narodowym, lecz federacją kantonów o różnych językach, kulturach i tradycjach. W takim kontekście utworzenie jednoznacznego języka szwajcarskiego byłoby trudne i kontrowersyjne, ponieważ każdy z języków narodowych ma swoją własną kulturę, historię i tradycje, a także silną pozycję w swoich regionach.
Jakimi językami mówi się w Szwajcarii?
Szwajcaria słynie z wielojęzyczności, dlatego też znalezienie tam osoby, która nie mówi w co najmniej dwóch językach, graniczy z cudem. W kraju funkcjonują przede wszystkim cztery języki: niemiecki, francuski, włoski i retoromański. Z tego powodu wielu Szwajcarów mówi przynajmniej w dwóch językach, a wielu nawet w trzech lub czterech. Przyjeżdżając do Szwajcarii, warto zatem nauczyć się podstawowych zwrotów w języku, którym posługuje się region, do którego się udajemy. Drugą najlepszą opcją jest język niemiecki, w którym mówi zdecydowana większość mieszkańców. Nie tylko ułatwimy sobie porozumiewanie się z dumnymi z wielojęzyczności swojego kraju Szwajcarami, ale także zdobędziemy ich sympatię i szacunek.
Które języki są uznawane za urzędowe w Szwajcarii?
W 1848 roku Szwajcaria przyjęła konstytucję, która ustanowiła cztery oficjalne języki narodowe: niemiecki, francuski, włoski i retoromański, co odzwierciedla różnorodność kulturową kraju. Mimo że najczęściej używany jest niemiecki, to w świetle prawa wszystkie języki urzędowe są równe.
Pierwszy język urzędowy – Schwyzerdütsch
Najpopularniejszym językiem w Szwajcarii jest język niemiecki, określany jako Schwyzerdütsch. Oznacza to szwajcarską odmianę języka niemieckiego, którą posługuje się około 60% populacji kraju. Jest to szeroko rozumiany zbiór dialektów alamańskich, których nie używa się w Niemczech i Austrii.
Szwajcarski niemiecki najłatwiej spotkać w północnych, środkowych i wschodnich częściach kraju. Jednak nie ma potrzeby obawiać się, że będąc w Szwajcarii, nie będziecie w stanie porozumieć się z tubylcem, jeśli posługujecie się klasycznym językiem niemieckim. Wszystkie szkoły nauczają klasycznego niemieckiego jako języka obowiązkowego, a szwajcarska odmiana niemieckiego nie jest używana w pisowni. Najważniejsze dokumenty, informacje oraz akty prawne są zapisywane w standardowej odmianie języka niemieckiego.
Drugi język urzędowy – francuski
W Szwajcarii drugim co do popularności jest język francuski, a konkretnie jego dialekt zwany helweckim. Francuskojęzyczni obywatele stanowią około 20% populacji, a najwięcej osób posługujących się tym językiem można spotkać w Luzernie i Genewie. Oprócz Genewy także kantony Jura, Neuchatel i Vaud używają tego języka.
Podobnie jak w przypadku szwajcarskiego niemieckiego i standardowego niemieckiego, różnice między szwajcarskim francuskim a standardowym francuskim nie są zbyt duże. Chociaż istnieją pewne odmienności w słownictwie i wyrażeniach, porozumienie się ze szwajcarskimi Francuzami nie powinno stanowić problemu dla osób, które znają podstawy języka francuskiego.
Trzeci język urzędowy – włoski
Kolejnym językiem urzędowym jest język włoski, a konkretnie jego szwajcarska odmiana. Mówi nim lekko ponad 8% mieszkańców kraju, czyli około 350 tysięcy osób. Język włoski jest powszechnie używany na południu kraju, głównie w kantonie Ticino oraz Graubuenden i dolinach St. Gotthard, Lukmanier, San Bernardino, Maloja.
Podobnie jak w przypadku szwajcarskiego francuskiego szwajcarski włoski jest stosunkowo łatwy do zrozumienia dla każdego, kto zna podstawy języka włoskiego. Chociaż istnieją tu lokalne dialekty, takie jak dialekt Ticinese i inne dialekty lombardzkie, język włoski używany w Szwajcarii jest bardzo zbliżony do standardowego języka włoskiego, a jedynymi głównymi różnicami są zapożyczenia z języka niemieckiego i francuskiego.
Czwarty język urzędowy – Romansz (język retoromański)
Czwartym i ostatnim językiem urzędowym w Szwajcarii jest język romański, język romansz, również nazywany retororomańskim. Ten język obejmuje pięć dialektów retoromańskich, używanych głównie w kantonie Graubünden. Mniej więcej 37 tysięcy obywateli posługuje się językiem romansz, którego użytkownicy pochodzą z odległych, górskich części południowo-wschodniej Szwajcarii.
Romansz to język romański, który zawiera wiele zapożyczeń słownictwa i składni z języka niemieckiego, co przyczyniło się do jego przetrwania w tych tradycyjnych obszarach mowy, pomimo znaczącego wpływu języka włoskiego i niemieckiego.
Szanowanie dialektów
W Szwajcarii regionalne dialekty są bardzo cenione i szanowane, a ich zachowanie i pielęgnowanie stanowi ważny element kultury i dziedzictwa narodowego. Dialekty często wykorzystuje się w codziennych sytuacjach, zarówno w życiu prywatnym, jak i zawodowym, i stanowią ważny element tożsamości kulturowej różnych regionów kraju.
Ponadto, w Szwajcarii istnieją organizacje i stowarzyszenia, które zajmują się ochroną i promocją regionalnych dialektów. W niektórych regionach, takich jak kanton Gryzonia, dialekt może nawet być używany w szkołach jako język wykładowy lub nauczany jako dodatkowy przedmiot.
Jednocześnie obywatele Szwajcarii są też zobowiązani do posługiwania się oficjalnym językiem urzędowym swojego kantonu w urzędowych dokumentach i w kontakcie z władzami.
Podstawowe zwroty po niemiecku
Jeśli chcesz porozumieć się w Szwajcarii, najważniejszym językiem, który powinieneś poznać, jest niemiecki. To najbardziej powszechny język używany w kraju i najprawdopodobniej będziesz miał więcej okazji, aby go użyć niż inne języki. Niemiecki jest także najpowszechniejszym językiem używanym w biznesie i edukacji.
Poniższy słowniczek podstawowych zwrotów po niemiecku. Przydadzą się on nie tylko w Szwajcarii, ale i w pozostałych krajach niemieckojęzycznych. Znajomość tylko tych kilku wyrażeń pozwoli poczuć się pewniej podczas podróży zagranicznej.
- ja – tak
- nein – nie
- Ich – ja
- Entschuldigung – przepraszam
- Bitte – proszę
- Danke – dziękuję
- Wie viel kostet das? – Ile to kosztuje?
- Guten Morgen – Dzień dobry (przed południem)
- Guten Tag – Dzień dobry (po południu)
- Ich habe… – Mam…
- Ich heiße… – Nazywam się…
- Wie heißen Sie? – Jak się Pan/Panii nazywa?
- Ich wohne in… – Mieszkam w…
- Haben Sie noch Zimmer frei? – Czy są wolne pokoje?
- Was kostet das Zimmer die nacht? – Ile kosztuje pokój za noc?
- Wie viel Uhr ist es? – Która jest godzina?
- Wie komme ich am besten zu…? – Jak najlepiej dojechać do…?
- Ich habe ein Problem – Mam kłopot
- Ich verstehe nicht – Nie rozumiem.
- Ich habe mich verlaufen – Zgubiłem się
- Was wünschen Sie? – Czego sobie Pan, Pani życzy?
Na naszej stronie znajdziecie też podręczny słownik polsko-niemiecki, który okaże się pomocny przy podróżach po niemieckojęzycznych krajach. Wystarczy go wydrukować lub zapisać na telefonie, aby zawsze mieć go pod ręką.
Języki Szwajcarii ze Skriviankiem
Choć mała pod względem powierzchni, Szwajcaria imponuje swoim wpływem na arenie międzynarodowej, a także zachwyca turystów swoimi pięknymi krajobrazami i wysokim standardem życia. Z pewnością warto poznać ten fascynujący kraj bliżej i docenić jego liczne atuty.
W zależności od tego, do którego kantonu się wybieramy, inny język okaże się przydatny. Jeśli chcesz poprawić swoje umiejętności posługiwania się niemieckim, francuskim lub włoskim, chętnie Ci w tym pomożemy. Oferujemy indywidualne lub grupowe kursy językowe (kurs niemieckiego, kurs włoskiego i inne) dopasowane do Twoich potrzeb!
Natomiast jeśli potrzebujesz przetłumaczyć istotne dla Ciebie materiały, nasz zespół tłumaczy zajmie się tym za Ciebie. Dokładne informacje na temat naszej oferty można znaleźć w poszczególnych zakładkach na naszej stronie internetowej. Zapraszamy!