Trudne słówko: asygnować kontra desygnować
Asygnowanie (od łac. assignare – przydzielać) to przeznaczanie określonej sumy pieniędzy na jakiś cel („Samorządom trudno asygnować swoje środki na kosztowne inwestycje, bo same nie mają pieniędzy”; „Budżet gminy wyasygnował na tę podwyżkę około 300 000 złotych”). W bardziej specjalistycznym, ekonomicznym sensie czasownik „asygnować” oznaczać będzie „zlecać wypłatę” (stąd asygnata – dowód wypłaty określonej kwoty, kwit kasowy lub magazynowy, kiedyś także po prostu pieniądz papierowy).
Warto przy tym zwrócić uwagę na określenie „kontrasygnować”, które wbrew pozorom nie jest antonimem słowa z dzisiejszej pary, pochodzi bowiem od łacińskiego signare – podpisywać.
Z kontrasygnowaniem i kontrasygnatą spotkamy się w kontekście urzędowym. W tym przypadku mamy na myśli składanie drugiego podpisu na dokumencie podpisanym wcześniej przez inną osobę dla nadania mu ostatecznej ważności („Premier kontrasygnował w piątek pismo od prezydenta w sprawie przedłużenia misji polskich wojsk w Iraku”; „Najdrobniejsze zarzuty dotyczyły usterek natury organizacyjnej, najpoważniejsze mówiły o braku kontrasygnaty skarbnika starostwa przy podpisywaniu umów”).
Desygnowanie (od łac. designare – wyznaczać) to z kolei wyznaczanie kogoś do pełnienia określonej roli, powoływanie do sprawowania pewnej funkcji, mianowanie na stanowisko. Czasownika tego używa się zwykle w bardzo formalnych kontekstach – w przypadku niezmiernie ważnych i odpowiedzialnych zadań oraz prestiżowych ról (Konstytucja RP: „Prezydent Rzeczypospolitej desygnuje Prezesa Rady Ministrów, który proponuje skład Rady Ministrów”).
Należy przy tym dodać, że w polityce desygnacja i powołanie subtelnie się różnią – w pierwszym przypadku mówimy bardziej o wskazaniu/wyznaczeniu, w drugim – o ostatecznym zatwierdzeniu (desygnowany premier przedstawia prezydentowi skład gabinetu, a jeśli zostanie on zatwierdzony, to zarówno sam premier, jak i jego ministrowie zostają powołani do pełnienia swoich funkcji).
Na koniec warto dodać, że powiązane znaczeniowo z desygnowaniem powołanie i mianowanie są synonimami jedynie w języku potocznym, istnieją jednak między innymi zasadnicze różnice, jeśli poruszamy się w obszarze prawa pracy – do sprawdzenia i poczytania.
Poradnik języka polskiego część 2!
Zdobądź zbiorcze zestawienie słówek tygodnia wraz z objaśnieniem i poszerzaj swoją wiedzę z języka polskiego.
Wypełnij formularz, aby otrzymać link do poradnika na adres e-mail:
