Trudne słówko: probierz kontra probier
Probierz to synonim słów takich jak miernik i sprawdzian oraz określenie na kryterium oceny czegoś. „Wybory te, traktowane jako probierz nastrojów przed wyborami ogólnoniemieckimi 27 września, dowodzą wyraźnej zmiany orientacji politycznej wyborców”; „…klarowna, na pozór prosta, muzyka Mozarta jest dla wykonawców bezwzględnym probierzem ich artystycznych i technicznych możliwości. Dlatego zdarza się, że uznani nawet artyści unikają na estradzie Mozartowskiego repertuaru”.
Określenie „probierz” funkcjonuje również w sensie technicznym i oznacza „przyrząd do sprawdzania zawartości i składu ciał stałych lub płynnych”. Probierzem będzie więc zatem np. alkoholomierz czy cukromierz. „W tamtych latach alkomatów jeszcze nie znano, trzeźwość sprawdzano tzw. probierzem, składającym się z balonika i ustnika w kolorze żółtym. Jeśli w wydychanym powietrzu były opary alkoholu, ustnik po nadmuchaniu balonika zabarwiał się na zielono”.
Probierem (lub probiercą) nazywamy pracownika tzw. probierni – działu zakładu produkcyjnego, w którym sprawdza się jakość wyrobów. Probierem jest również pracownik mennicy lub organu administracji publicznej – urzędu probierczego, który zajmuje się oznaczaniem zawartości metali szlachetnych w stopach oraz cechowaniem wyrobów z metali szlachetnych i stopów – kontrolą jakości, której wynikiem jest oznaczenie wyrobu w nieusuwalny łatwo sposób. „Zadaniem Państwowej Inspekcji Handlowej jest ochrona interesów konsumenta, współdziałanie w zwalczaniu spekulacji oraz czuwanie nad przestrzeganiem przepisów […], a w szczególności […] powoływanie rzeczoznawców w zakresie technologii artykułów stanowiących przedmiot wewnętrznego obrotu towarowego, rzeczoznawców w zakresie techniki obrotu tymi artykułami oraz probierców, wagowych, klasyfikatorów branżowych…”.
Warto nie mylić żadnego z dzisiejszych słów z rzeczownikiem „probant”, który oznacza przede wszystkim kandydata do zakonu w okresie probacji, czyli nowicjatu (synonimem słowa probant będzie w tym przypadku nowicjusz). Rzeczownik probant funkcjonuje również w genetyce, gdzie oznacza osobę będącą obiektem badania genetycznego oraz w genealogii, gdzie oznacza albo osobę, dla której oblicza się stopień pokrewieństwa lub określa nazwę relacji rodzinnej, albo też osobę zajmującą centralne miejsce na tzw. tablicy genealogicznej.
Chcesz nawiązać współpracę z niemiecką firmą i potrzebujesz tłumaczenia całej dokumentacji? A może szukasz kogoś, kto przeprowadzi lokalizację Twojej strony internetowej z myślą o niemieckojęzycznych odbiorcach? Tłumacz polsko niemiecki może przetłumaczyć umowy, faktury, stronę www i inne potrzebne treści.
Poradnik języka polskiego!
Zdobądź zbiorcze zestawienie słówek tygodnia wraz z objaśnieniem i poszerzaj swoją wiedzę z języka polskiego.
Wypełnij formularz, aby otrzymać link do poradnika na adres e-mail: