Kiedy rozpoczynamy naukę języka obcego, większość uwagi poświęcamy na opanowanie jego słownictwa i gramatyki, mniejszą wagę przywiązujemy do interpunkcji, stosując intuicyjnie zasady, które obowiązują w języku ojczystym. Tymczasem niektóre języki obce mają własne specyficzne reguły, z których warto sobie zdać sprawę.
Oto kilka cech charakterystycznych interpunkcji języków obcych, o których mogliście dotąd nie wiedzieć:
1. W języku niemieckim stawia się spację między liczbą a symbolem procentów (%) i stopni Celsjusza (°C; nie dotyczy to odizolowanego symbolu stopnia [°], stosowanego np. przy zapisie miar kątów). Warto dodać, że wszystkie rzeczowniki w języku niemieckim zapisuje się wielką literą.
2. W języku francuskim, podobnie jak w niemieckim, stawia się spację między liczbą a symbolem procentów i stopni Celsjusza, np. 40 %, 30 °C.
3. Francuzi uwielbiają spacje i wstawiają je przed wieloma znakami interpunkcyjnymi, m.in. przed pytajnikiem, wykrzyknikiem i cudzysłowem (po cudzysłowie otwierającym, a przed cudzysłowem zamykającym, np. « Vouloir, c’est pouvoir » → „Chcieć to móc”).
4. W języku hiszpańskim znak zapytania występuje zarówno na początku, jak i na końcu zdania, przy czym początkowy znak ma odwróconą formę [¿], a końcowy wygląda jak pytajnik stosowany w języku polskim [?]. Podobnie rzecz ma się z hiszpańskim wykrzyknikiem: na początku wykrzyknienia pojawia się w odwróconej formie [¡], a na końcu w formie znanej z klawiatur komputerów i telefonów [!].
5. W językach chińskim i japońskim funkcjonuje odmienna postać kropki [˳].
6. W poszczególnych językach wykorzystuje się różnorodne znaki typograficzne na oznaczenie cudzysłowów. W poniższych przykładach użyto tego samego zdania w różnych językach i z różnymi formami cudzysłowów. Język angielski: “Whoever stands still moves back.” Język niemiecki: „Wer stillsteht, der zieht sich zurück.“ Język francuski: « Qui n’avance pas, recule» Język ukraiński: «Ті, хто стоїть на місці, йдуть назад.» Język polski: „Kto stoi w miejscu, ten się cofa”. W językach francuskim, rosyjskim i ukraińskim stosuje się analogiczną formę cudzysłowów, choć w przypadku języka francuskiego należy pamiętać o spacjach, o których była już mowa powyżej.
7. Różną formę w różnych językach przybierają także tzw. separatory tysięcy, czyli wyróżniki tekstowe pozwalające na odseparowanie od siebie poszczególnych cyfr w dużych liczbach i pogrupowanie ich trójkami, aby ułatwić czytelnikowi poprawne odczytanie wartości danej liczby. I tak, w językach polskim, francuskim, rosyjskim i ukraińskim stosuje się w tym celu po prostu spację, np. ‘10 000 ludzi’. W języku angielskim separatorem tysięcy jest przecinek, np. ‘10,000 people’, w języku niemieckim zaś – kropka, np. ‘10.000 Menschen’. W języku angielskim za pomocą kropki oddziela się części dziesiętne liczby, np. ‘2.5 liters of milk’, w pozostałych z wymienionych języków używa się w tym celu przecinka, np. ‘2,5 litra mleka’.
Przy okazji podjęcia tematu różnic interpunkcyjnych w poszczególnych językach warto przypomnieć, że charakterystycznym elementem angielskiej interpunkcji jest częste występowanie apostrofu (ʼ). Jest on stosowany także w polszczyźnie, chociaż są to raczej sporadyczne przypadki, gdy chcemy podkreślić to, że zazwyczaj ostatnia litera wyrazu jest niewymawialna, np. Uwielbiam Rogera Moore’a (litery ‘e’ nie wymawia się).
Mamy nadzieję, że powyższe ciekawostki interpunkcyjne zachęcą was do poznawania innych sekretów, jakie kryje fantastyczny świat nauki języków obcych.
