biuro tłumaczeń skrivanek

Słówko tygodnia – “transkrypcja kontra transliteracja”

transkrypcja kontra transliteracja

Niewiele chyba dotychczas pojawiło się tu słów tak bogatych znaczeniowo jak transkrypcja. Jest to bowiem pojęcie znane zarówno genetykom, jak i muzykom, nie mówiąc już o językoznawcach. Zasadniczo w każdym przypadku chodzić nam będzie o swoiste przepisywanie informacji. Bez wgłębiania się w szczegóły powiedzmy, że w genetyce będzie to proces odczytu i tłumaczenia informacji zawartej w DNA na RNA. W muzyce jest łatwiej. Tu pod pojęciem transkrypcji (łac. „trancriptio” – przepisywanie) rozumiemy opracowanie utworu w taki sposób, że można go wykonywać np. na innym instrumencie, albo innym głosem – przy czym transkrypcją będzie zarówno sam proces, jak i jego finalny efekt. „Utwór z kolekcji transkrypcji utworów klasycznych na saksofon z akompaniamentem fortepianu”. Jeśli z kolei pomyślimy o trzecim obszarze znaczeniowym, to każdemu, kto kiedykolwiek uczył się języka obcego przychodzi do głowy określenie „transkrypcja fonetyczna”. I słusznie. Transkrypcja w tym przypadku to zapis brzmienia (głosek) za pomocą specjalnego międzynarodowego alfabetu, który pomaga nam poznawać sposób wymowy poszczególnych słów. Warto przy tym podkreślić, że nie chodzi tu o zastępowanie liter na zasadzie „jeden do jednego”. Czasem grupa liter transkrybowana jest jako jeden znak – odpowiednik głoski, jaką reprezentują, czasem na odwrót. Jeśli jednak z kolei odwołamy się do rynku usług językowych, to warto pamiętać, że tu przez usługi transkrypcji rozumiemy coś innego niż zapisywanie głosek za pomocą umówionych uniwersalnych symboli graficznych. W tym przypadku chodzi o spisywanie – tekstu nagrań różnego rodzaju (wywiadów, przebiegu posiedzeń, notatek z dyktafonów) i z różnych nośników. Czym jest zatem transliteracja? W tym przypadku mamy na myśli przepisywanie/zapisywanie tekstu napisanego w jednym języku za pomocą odpowiedników liter, przy czym zawsze jeden znak jednego alfabetu oddawany będzie – w ramach danego sytemu transliteracji – zawsze tym samym znakiem drugiego alfabetu. Najlepszym przykładem będzie tu transliteracja alfabetu rosyjskiego: вода — voda.

Privacy Preferences
When you visit our website, it may store information through your browser from specific services, usually in form of cookies. Here you can change your privacy preferences. Please note that blocking some types of cookies may impact your experience on our website and the services we offer.