Trudne słówko: ludowy kontra ludyczny
Ludowy – słowo pochodzenia słowiańskiego, oznaczające tyle, co „mający związek z ludem, dotyczący ludu”. W nieodległej przeszłości w kontekście politycznym lud pojawiał się przede wszystkim w rozumieniu robotników i chłopów – członków społeczeństwa utrzymujących się z pracy najemnej, pracowników fizycznych („lud pracujący miast i wsi”). Stąd „ludowe” nazwy państw, takie jak Polska Rzeczpospolita Ludowa czy Chińska Republika Ludowa.
Inny sens określenia ludowy to „przeznaczony dla ogółu i powszechny”, a więc dla wszystkich (por. np. lubelski Park Ludowy). W najwęższym, a jednocześnie najpopularniejszym znaczeniu ludowy to „dotyczący wsi i chłopów, pochodzący ze wsi, wiejski, chłopski, rustykalny” (taniec, strój, obrzęd ludowy; sztuka, kapela ludowa; mądrości ludowe). „Przysłowia ludowe towarzyszą nam od zarania dziejów. Ich celem jest nauka i przestroga przed niewłaściwym zachowaniem bądź nadchodzącymi wydarzeniami”.
Przymiotnik ludyczny, mimo podobnego brzmienia, nie jest absolutnie synonimem słowa ludowy. Warto wyjść tu od terminu „ludyzm”, oznaczającego skłonność do bawienia się. W kulturze i edukacji medialnej funkcjonuje także związane z nim określenie homo ludens (dosłownie: „człowiek bawiący się”), odwołujące się do koncepcji, że podstawą wszelkiej ludzkiej aktywności jest tak naprawdę chęć zabawy i rywalizacji.
Ludyzmu nie należy przy tym mylić z luddyzmem – brytyjskim ruchem robotniczym, który gwałtownie sprzeciwiał się zmianom, jakie przyniosła rewolucja przemysłowa, upatrując w nich przyczyny zwolnień i rażąco niskich wynagrodzeń pracowników. Ludyczne (przez jedno „d”) będzie zatem wszystko, co dotyczy zabawy i rozrywki (od łac. „ludus” – zabawa, gra). Mianem ludycznych można w związku z tym określić wszelkie wydarzenia służące zabawie – odpusty, pikniki czy festiwale. Pamiętajmy jednak, że to, co ludowe, nie musi być ludyczne, choć może. Imprezą ludową o charakterze ludycznym będzie na przykład odpust.
