Korzystanie z internetowych translatorów to bardzo popularny sposób na wykonywanie tłumaczeń, zwłaszcza gdy są one potrzebne „na już”. Taki translator nie sprawdza się jednak w każdej sytuacji. W przypadku tłumaczenia dłuższych fragmentów tekstu lub dokumentów zawierających informacje poufne lepszym wyjściem jest skorzystanie z usług biura tłumaczeń. W artykule omawiamy wady i zalety obu rozwiązań.
Obecnie najpopularniejszym translatorem na świecie jest Tłumacz Google. To jednak niejedyny internetowy tłumacz. Takie usługi oferuje swoim użytkownikom także Microsoft, poprzez program MS Translator. Innym serwisem tłumaczeniowym, przedstawiającym się jako „najlepszy translator na świecie”, jest DeepL. Czy te programy rzeczywiście są lepsze niż tradycyjni tłumacze?
Czym jest translator?
Zgodnie z definicją translator to program komputerowy, który dokonuje tłumaczenia jakiejś treści na wybrany język. Program komputerowy nie pracuje jednak w taki sam sposób jak człowiek, lecz bazuje na algorytmach. Oznacza to, że translator trzeba najpierw „nauczyć” jakiegoś języka. Robi się to poprzez uzyskanie dostępu do jak największej liczby tłumaczeń stworzonych przez człowieka. Algorytm, wykrywając najczęściej powtarzające się wersje jakiegoś tłumaczenia, uczy się języka.
Za bazę dokumentów będących źródłem nauki dla translatorów najczęściej służą korpusy językowe, w których zbierane są publikacje i teksty. Dla Polski podstawowym źródłem tego typu jest Narodowy Korpus Języka Polskiego (NKJP), który zawiera różnego rodzaju teksty:
- klasykę polskiej literatury,
- prasę codzienną oraz specjalistyczną,
- nagrania rozmów,
- teksty ulotne,
- teksty internetowe.
NKJP służy przede wszystkim językoznawcom, którzy na jego podstawie badają, jakie słowa wchodzą w relacje z innymi słowami, tworząc różnego rodzaju konstrukcje, i jak się one zmieniają. Korpusy językowe pomagają jednak nie tylko ludziom, ale również programom internetowym. Tak ogromna baza danych, posiadająca zróżnicowane tematycznie i gatunkowo teksty, to dla translatora kompleksowe źródło informacji. Za jego pomocą aplikacje tłumaczeniowe uczą się wykonywania jak najdokładniejszych tłumaczeń.
Zalety translatora
Bez wątpienia największą zaletą tłumaczy internetowych jest darmowy dostęp do nich. Każdy użytkownik Internetu jest w stanie w dowolnej chwili wykonać tłumaczenie swojego tekstu na jeden z wielu dostępnych w bazie translatora języków. W przypadku mniej popularnych lub egzotycznych języków znalezienie tłumacza może okazać się trudne i kosztowne. Translator internetowy, mimo że uwzględnia kontekstu, tłumacząc teksty, w takiej sytuacji na pewno jest przydatny.
Po drugie, tłumaczenie takiego tekstu zajmuje zazwyczaj tylko kilka sekund. Korzystając z usług realnego tłumacza, trzeba liczyć się z czasem oczekiwania na realizację zlecenia. Poza tym Tłumacz Google to baza ponad 100 języków. Prawdopodobnie nie istnieje na świecie tłumacz, który sprawnie posługiwałby się choć połową z nich.
Translator może być przydatny w sytuacji, w której potrzebujemy prostego tłumaczenia tekstu. Pamiętaj jednak, że dopiero decydując się na usługi tłumaczeniowe, zyskujesz profesjonalnie przetłumaczony tekst, zgodny z regułami gramatycznymi i składniowymi.
Wady translatora
Największą wadą translatora jest to, że nie rozumie on tłumaczonego tekstu. Programy komputerowe nie czytają tekstów w ten sam sposób co ludzie. Dla Tłumacza Google czy innych translatorów tekst jest tylko ciągiem znaków i słów, który należy przełożyć na inny ciąg znaków i słów w wybranym języku. Internetowy tłumacz nie analizuje kontekstu, w jakim pojawia się dane słowo. Z tego względu często zdania tłumaczone w translatorach nie mają żadnego sensu lub słowa użyte są w niewłaściwych kontekstach.
Poza tym translatory internetowe dysponują mniejszą bazą danych w przypadku mniej popularnych lub egzotycznych języków. Mniej tekstów referencyjnych oznacza „braki w nauce” translatora i niedokładne tłumaczenia lub całkowitą nieznajomość jakiegoś słowa. Nie należy zapominać również o tym, że korzystając np. z Tłumacza Google, nie masz możliwości zgłoszenia błędu w tłumaczeniu. Oznacza to, że błąd będzie powielany i takie tłumaczenia będą dalej przekazywane innym użytkownikom programu.
Kim jest tłumacz?
Tłumacz to osoba, która posługuje się co najmniej dwoma językami i dzięki ich znajomości jest w stanie dokonywać przekładu wypowiedzi lub tekstu z języka źródłowego na język docelowy. Takie tłumaczenie wymaga nie tylko znajomości słownictwa, lecz również sprawności językowej, pozwalającej na skuteczne wyrażanie treści.
Aby tłumacz mógł dokonać dobrego tłumaczenia, najpierw musi rozumieć tekst, nad którym podjął się pracy. Często tłumacze muszą dokonywać też interpretacji tekstów. Z tego względu czasami tłumaczy nazywa się właśnie interpretatorami. Są to najczęściej osoby o wykształceniu filologicznym. Takie studia oprócz doskonalenia słownictwa uczą także sztuki interpretacji oraz tworzenia tekstów. Nauka dokonywania dobrych tłumaczeń często trwa wiele lat, gdyż wymaga ono ogromnej wiedzy oraz doświadczenia. Właśnie to sprawia, że dobre tłumaczenia nie brzmią, jakby były dokonywane automatycznie, lecz są konstruowane w sposób naturalny. Świadczą one o kunszcie tłumacza.
Zalety tłumacza
Największą zaletą tłumacza jest fakt, że oprócz tłumaczenia dokonuje on również interpretacji tekstu. Zlecając wykonanie tłumaczenia specjalizującej się w tym agencji, nie musisz się także martwić o to, że tekst będzie niezgodny z regułami gramatycznymi lub składniowymi. Tłumacz posiada niezbędną wiedzę oraz narzędzia do tego, aby jak najlepiej wykonać swoją pracę.
Po drugie, tłumacz sprawnie przetłumaczy nawet długi, skomplikowany tekst, pełen słownictwa specjalistycznego. Wielu tłumaczy specjalizuje się w określonych tematach, co również podnosi jakość wykonywanych tłumaczeń. W przypadku translatora internetowego takie tłumaczenie mogłoby się okazać nie tylko pracochłonne, ale również kompletnie nieprawidłowe.
Niewątpliwą zaletą tłumacza jest również kwestia poufności danych. Jak wiadomo, poufnych informacji nie powinno się umieszczać w darmowych narzędziach internetowych. System może bowiem zatrzymać tekst i wykorzystać go do użytku własnego, bez Twojej wiedzy o tym, co się z nim stanie dalej. Tłumacze z kolei podlegają w tej kwestii ścisłym regulacjom i normom. Dzięki temu klienci biura tłumaczeń mogą mieć pewność, że ich prywatne informacje są chronione.
Wady tłumacza
Wadą tłumacza może być określony czas oczekiwania na realizację zlecenia, zwłaszcza w sytuacji, gdy potrzebujesz czegoś „na już”. Należy jednak pamiętać, że dobrego tłumaczenia nie wykonuje się od ręki. To skomplikowany proces wymagający spędzenia wielu godzin nad tekstem, a w przypadku tłumaczenia dokumentów – znajomości słownictwa urzędowego. Aby otrzymać profesjonalne tłumaczenie na najwyższym poziomie, trzeba uzbroić się w cierpliwość.
Internetowe translatory oferują swoim użytkownikom darmowy dostęp. Praca tłumacza nie jest bezpłatna. Znów, wycenione zostają tutaj nie tylko czas potrzebny na wykonanie tłumaczenia, lecz również wiedza i doświadczenie tłumacza, często poparte wieloma kursami i certyfikatami. Korzystając z usług tłumacza, możesz mieć pewność, że otrzymasz poprawnie przetłumaczony tekst.
Najpopularniejsze translatory
Jak już wspominaliśmy na początku, najpopularniejszym translatorem na świecie pozostaje Tłumacz Google. Oferuje on swoim użytkownikom tłumaczenie maszynowe (ang. machine translation – MT).
Swój produkt tego typu stworzył także Microsoft – jest to MS Translator. Początkowo program działał w całości na bazie modelu statistical machine translation (SMT). Oznacza to, że translator poszukiwał tłumaczenia, które statystycznie było najczęściej używane. Obecnie oprócz SMT Microsoft stosuje także algorytm NMT, czyli neutral machine translation, który uwzględnia kontekst, w jakim słowo pojawia się w tekście. Translator firmy Microsoft nie tylko tłumaczy pojedyncze słowa w tekście, ale też „rozumie” całe frazy, w tym wyrażenia idiomatyczne.
Mniej znanym translatorem pozostaje DeepL, który powstał w 2017 roku i również opiera się na algorytmach tłumaczenia maszynowego. Program ten funkcjonuje w oparciu o sieci neuronowe, co sprawia, że tłumaczone teksty brzmią bardziej naturalnie. Eksperci wskazują także, że jest on dokładniejszy i lepszy stylistycznie niż produkt Google. DeepL obsługuje jednak zaledwie 11 języków.
Rozwój technologii tłumaczeniowych: Sztuczna inteligencja i sieci neuronowe
Dzięki postępowi w dziedzinie sztucznej inteligencji i sieci neuronowych, translatory internetowe, takie jak Google Translate, coraz lepiej radzą sobie z kontekstem i idiomami. Narzędzia takie jak DeepL wykorzystują algorytmy tłumaczenia maszynowego, co poprawia naturalność i dokładność przekładów. Mimo to, nie są jeszcze w stanie dorównać ludzkim tłumaczom w zakresie tłumaczeń specjalistycznych, wymagających precyzji i zrozumienia kontekstu kulturowego.
Tłumaczenie dokumentów prawnych i technicznych
Translator online może nie zapewniać odpowiedniego poziomu dokładności w przypadku skomplikowanych dokumentów, takich jak umowy prawne czy instrukcje techniczne. Ludzie tłumacze specjalizujący się w danej dziedzinie lepiej zrozumieją niuanse terminologiczne i zapewnią poufność oraz zgodność z wymaganiami prawnymi.
Translatory a biura tłumaczeń
Translator może się okazać przydatnym narzędziem w sytuacji, w której potrzebne jest szybkie tłumaczenie słowa lub zdania. Warto jednak znać jego kontekst, aby móc sprawdzić, czy w uzyskanym tłumaczeniu nie ma błędu. Z pewnością nie jest to rozwiązanie dla firm. Internetowy tłumacz nie sprawdzi się również w przypadku dłuższego tekstu lub dokumentów zawierających poufne dane.
Jeżeli prowadzisz firmę i potrzebujesz dla niej tłumaczeń, powinieneś powierzyć te usługi specjalistom z profesjonalnej agencji tłumaczeń. Tak wykonane tłumaczenia są nie tylko gwarancją poprawności językowej, ale również stylistycznej. Świadczy to o profesjonalizmie Twojej firmy i wpływa na poprawę jej wizerunku. Tylko żywy tłumacz jest w stanie zinterpretować tekst i dokonać tłumaczenia w taki sposób, że będzie ono naturalne i w pełni zrozumiałe dla odbiorcy.
Skrivanek jest międzynarodową agencją tłumaczeń działającą na rynku od ponad 25 lat. Oprócz profesjonalnych tłumaczeń zapewniamy także ochronę danych i najwyższej jakości obsługę. Nasi specjaliści posiadają odpowiednie certyfikaty potwierdzające ich kwalifikacje zawodowe. Podejmując z nami współpracę, zyskujesz pewność, że Twoje teksty są w najlepszych rękach. Napisz do nas już dzisiaj i powiedz, jak możemy Ci pomóc!
