biuro tłumaczeń skrivanek

Słówko tygodnia – „tudzież kontra albo”

tudzież kontra albo

Trudne słówko: tudzież kontra albo

tudzież kontra albo

Tym razem odejdziemy nieco od typowych paronimów, pozostaniemy jednak w kręgu słów sprawiających kłopoty. Przyjrzyjmy się zatem spójnikowi tudzież, który w ostatnich latach niezwykle zyskał na popularności, choć w słownikach klasyfikowany jest zwykle jako wyraz przestarzały. W najlepszym razie przy haśle „tudzież” znajdziemy informację, że jest to określenie książkowe – innymi słowy, niekoniecznie nadające się ono do użycia w języku mówionym. Jeśli spojrzymy na definicję, to okaże się, że tudzież to „spójnik łączący współrzędne części zdania i zdania współrzędne”, a jego synonimami są słowa „też”, „także”, „i”, „oraz”. Co ciekawe, jak wyjaśnia Jerzy Bralczyk, pierwotnie słowo to odnosiło się do miejsca i czasu i jako takie oznaczało: „w tym samym miejscu/czasie”, stąd też jego budowa: tu + -dzie (jak w gdzie) oraz partykuła wzmacniająca –ż.

Skoro zatem tudzież oznacza „oraz”, to nie może być jednocześnie synonimem słowa „albo” – i nigdy i w żadnym kontekście nie jest. Jeśli więc usłyszymy zdanie: „Na urodziny zaproszę kolegów z pracy tudzież znajomych z siłowni”, to oznaczać ono będzie nie wybór jednej z dwóch grup gości, ale imprezę ze sporą liczbą zaproszonych. Oczywistym błędem z kolei będzie każde stwierdzenie połączone przez tudzież, w którym mowa o dwóch wykluczających się opcjach. „Najbliższą sobotę spędzimy w gwarnym Berlinie tudzież włócząc się po bieszczadzkich szlakach”. Realizacja takiego planu w ciągu jednego dnia (zwiedzanie miasta w Niemczech i górskie wędrówki w południowo-wschodniej Polsce) bez sklonowania się nie będzie raczej możliwa.

W kontekście dzisiejszej pary warto również pamiętać o zasadach interpunkcji: przecinka nie stawiamy ani przed spójnikiem tudzież, ani przed spójnikiem albo. Na zakończenie, dla utrwalenia, poprawne zastosowanie spójnika tudzież w cytacie z klasyki literatury: „Faraon rządził państwem przy pomocy armii stałej i milicji czy policji tudzież mnóstwa urzędników, z których powoli utworzyła się arystokracja rodowa” (B. Prus, Faraon).

Poradnik języka polskiego część 2!

Zdobądź zbiorcze zestawienie słówek tygodnia wraz z objaśnieniem i poszerzaj swoją wiedzę z języka polskiego.

Wypełnij formularz, aby otrzymać link do poradnika na adres e-mail:

[contact-form-7 id=”15626″ html_class=”gem-contact-form-white”]
poradnik języka

Posty powiązane

chatsimple
Privacy Preferences
When you visit our website, it may store information through your browser from specific services, usually in form of cookies. Here you can change your privacy preferences. Please note that blocking some types of cookies may impact your experience on our website and the services we offer.