TRUDNE SŁÓWKO: majuskuła kontra minuskuła
Majuskuła (od łac. maiuscula littera – nieco większa litera), czyli wielka litera alfabetu, której format i kształt jest większy w porównaniu z literami małymi. Terminu tego używać będą osoby zajmujące się projektowaniem krojów pisma oraz historycy. Formalnie zatem pisanie dużymi/„drukowanymi” literami nazwiemy pismem majuskułowym lub wersalikowym. Historycy posługiwać się będą również oczywiście także innymi, bardziej szczegółowymi nazwami. Za przykład może tu posłużyć choćby określenie „uncjała” stosowane w odniesieniu do zaokrąglonych i oddzielnych majuskuł występujących w greckich i rzymskich manuskryptach.
W kontekście poligraficznym (przy pracy z drukiem) majuskuła nazywana jest wersalikiem (od łac. versus – bruzda, ale także linia i wiersz tekstu). W innych, niespecjalistycznych kontekstach powszechnie stosowanym terminem jest po prostu wielka lub duża litera. Warto przy tym pamiętać, że poprawną językowo konstrukcją jest „pisanie wielką/dużą literą”, por. porady językowe: „We wszystkich listach słowa będące bezpośrednim zwrotem do adresata piszemy wielką literą”; „Oba człony piszemy wielką literą, gdyż w przypadku Skweru Kościuszki, Osiedla Młodych czy Bulwaru Nadmorskiego są one częścią nazwy własnej”. Unikamy zatem rozpowszechnionego, lecz będącego błędem rusycyzmu: „z wielkiej/dużej litery”!
Minuskuła (od łac. minusculus – niewielki) to antonim majuskuły, czyli mała litera alfabetu, zwana także literą tekstową. Pisanie małymi literami nazwiemy zatem pismem majuskułowym albo tekstowym właśnie. Stosowanie poszczególnych terminów wygląda analogicznie jak w przypadku majuskuły. Określenia minuskuła użyją osoby zajmujące się pismem i historycy, pojęcia „litera tekstowa” – drukarze; wszyscy inni powiedzą po prostu „mała litera”.
Na koniec przywołajmy jeszcze mylone często z wersalikami pojęcie kapitaliki. Kapitaliki będą to czcionki o kroju dużych liter, czyli wersalików, ale o wysokości małych liter, stosowane najczęściej do wyróżnień w tekście drukowanym. Co jednak nie oznacza, że nie można spotkać wariantu kapitalików z majuskułą…;)
