Trudne słówko: dwuznaczny kontra niedwuznaczny
Dwuznaczny, czyli taki, który ma dwa znaczenia. Wypowiedź dwuznaczną można zatem interpretować na dwa sposoby – w przeciwieństwie do jedno- lub wieloznacznej. Dwuznacznością posługujemy się, jeśli chcemy przekazać odbiorcy jakąś aluzję, zasugerować treści, których nie chcemy lub nie możemy wyrazić wprost. Często komunikat, jaki mamy na myśli, może obejmować elementy uznawane za nieprzyzwoite (por. dwuznaczne dowcipy). Warto przy tym wspomnieć o rzadko używanym, książkowym rzeczowniku „dwuznacznik”, oznaczającym zwrot lub termin aluzyjny, wymagający domyślenia się intencji autora. „Były premier wyraził przekonanie, że korupcja, której tak wiele miejsca poświęcają obecnie media, wkrótce przejdzie do przeszłości. »Pewien sposób prowadzenia biznesu, etycznie dwuznaczny i szkodliwy nie tylko dla gospodarki, odchodzi«”. Dwuznaczny to jednak także podejrzany i budzący wątpliwości, taki, którego nie da się opisać w prosty sposób (por. dwuznaczna postać). „Grywałem bardzo dwuznaczne moralnie postaci w sztukach Szekspira, Shawa, Witkacego…”
Niedwuznaczny, czyli taki, który ma tylko jedno znaczenie, niepoddający się rozbieżnym interpretacjom. Coś niedwuznacznego to coś oczywistego i wyraźnego – wypowiedzi niedwuznacznej nie da się więc zrozumieć dwojako. „Podczas spotkania z szefem jednej z podkrakowskich firm, która miała zatrudnić dziewczynę w dziale promocji, biznesmen składał jej niedwuznaczne propozycje”.
Niezależnie od powyższych różnic granica znaczeniowa pomiędzy dwoma pojęciami często ulega zatarciu, a oba słowa używane są zamiennie. Aby uniknąć dwuznaczności, wystarczy jednak zapamiętać prostą zasadę. W razie jakichkolwiek wątpliwości co do intencji autora lub charakteru wypowiedzi posłużymy się określeniem dwuznaczny, jeśli zaś mamy pewność – będzie to sytuacja niedwuznaczna. „Za dwuznaczne sugestie wobec młodej dziewczyny, która pisała u niego pracę magisterską na UAM, został ukarany w czerwcu tego roku przez uczelnianą komisję dyscyplinarną”; [o molestowaniu]: „To może być zarówno kontakt fizyczny: dotykanie, obmacywanie, przyciskanie, obłapywanie, jak i sformułowania słowne i niedwuznaczne gesty”.
Prowadzisz restaurację i chcesz przygotować ulotki, broszury lub menu dla gości z Niemiec? Otrzymałeś ważne dokumenty w języku niemieckim i chcesz być pewien, że właściwie je rozumiesz? Nasz tłumacz polsko niemiecki może wykonać przekład umów, faktur, materiałów marketingowych i innych tekstów, które są Ci potrzebne.
