Trudne słówko: deprecjacja kontra dewaluacja
Najogólniej rzecz ujmując, deprecjacja to obniżenie wartości. Może przy tym chodzić o wartość obiektywną – kiedy np. mówimy o deprecjacji pieniądza, to mamy na myśli realny spadek jego wartości w stosunku do innych walut w tzw. systemie płynnych kursów, czy zmniejszenie jego siły nabywczej. „Z oceny resortu gospodarki wynika, że największe negatywne skutki dla polskiego eksportu do Rosji przynieść może gwałtowna deprecjacja rubla. Bezpośrednim następstwem tego procesu jest podrożenie importowanych przez Rosję towarów”.
Możemy także mieć na myśli spadek wartości subiektywnej, odczuwanej – kiedy np. mówimy o deprecjacji jakiegoś zawodu. „Likwiduje się biblioteki, domy kultury, teatry, filharmonie, muzea znalazły się na progu bankructwa. Postępuje degradacja instytucji artystycznych, a w ślad za nią – nieuchronna w takiej sytuacji – deprecjacja zawodu artysty”.
Z rzeczownikiem deprecjacja wiąże się czasownik deprecjonować – umniejszać wartość czegoś lub przedstawiać coś w gorszym świetle. Przy czym możemy deprecjonować wyłącznie coś (np. czyjeś zasługi), nie możemy zaś deprecjonować kogoś. Wystrzegajmy się zatem błędu, którego przykład można zobaczyć w niedawnym oświadczeniu warszawskich taksówkarzy protestujących przeciwko oskarżaniu ich o napaści na przewoźników alternatywnych: „Swoimi oskarżeniami deprecjonujecie całe środowisko taksówkarskie! Gdzie są dowody? Twarde dowody, a nie domysły i insynuacje!”.
Dewaluacja to przede wszystkim pojęcie z dziedziny ekonomii oznaczające po pierwsze ustawowe/administracyjne, obniżenie wartości waluty danego kraju w stosunku do złota lub innych walut w systemie stałego kursu, a po drugie – realny spadek wartości pieniądza.
Dewaluacji nie należy przy tym mylić z denominacją, w której dochodzi do zmiany wyłącznie w zakresie nominału waluty, a cała operacja nie wpływa na relacje cenowe, nie dochodzi tu bowiem do ingerencji w kurs walutowy.
W języku potocznym z kolei przez dewaluację rozumieć będziemy obniżenie wartości, utratę rangi i znaczenia. Analogiczne znaczenie będzie miał czasownik dewaluować, w tym w formie zwrotnej – dewaluować się. „Jako pedagodzy zdajemy sobie sprawę, iż we współczesnym świecie następuje hipertrofia postaw konsumpcyjnych, problemy w komunikacji międzyludzkiej, a co za tym idzie – dewaluacja wartości moralnych”.
Poradnik języka polskiego!
Zdobądź zbiorcze zestawienie słówek tygodnia wraz z objaśnieniem i poszerzaj swoją wiedzę z języka polskiego.
Wypełnij formularz, aby otrzymać link do poradnika na adres e-mail:
