Choć używamy go codziennie, często o nim zapominamy. O co chodzi? Oczywiście o naszą mowę ojczystą – język polski.
Aby przypomnieć poszczególnym nacjom o tym, jak cenny jest język, którym posługują się na co dzień, powstało specjalne święto – Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego. Nigdy o nim nie słyszałeś? Nie przejmuj się, zaraz nadrobimy zaległości!
SPIS TREŚCI
Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego – historia święta
Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego powstał 17 listopada 1999 roku za sprawą UNESCO. W kalendarzu wypada on 21 lutego, w rocznicę tragicznych wydarzeń z 1952 roku. W Bangladeszu doszło wówczas do demonstracji, w której domagano się statusu języka urzędowego dla języka bengalskiego. Zginęło wówczas pięciu studentów Uniwersytetu w Dhace.
Święto to ma za zadanie przypomnieć, że różnorodność językowa to część dziedzictwa kulturowego i dlatego powinna być chroniona. Pamięć o tym jest ważna szczególnie dzisiaj, gdy około połowa istniejących języków ma status zagrożonych wymarciem.
Obchody Międzynarodowego Dnia Języka Ojczystego
Jako że Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego objęty jest patronatem UNESCO, uczestniczą w nim kraje członkowskie tej organizacji (czyli praktycznie cały świat). Z tej okazji odbywają się różne wydarzenia dotyczące obecności języka w kulturze i życiu codziennym: seminaria, spotkania naukowe, konferencje czy webinary. Główne cele święta to: podkreślenie wartości edukacji językowej, ochrona języków ojczystych i promowanie wielojęzyczności.
Co roku obchody święta koncentrują się na mniejszych zagadnieniach, wyrażonych poprzez hasło danej edycji. Do tej pory były to m.in.: „Alfabet Braille’a i języka migowy”, „Edukacja wielojęzyczna”, „Technologie informacyjne i komunikacyjne” oraz „Nauka w języku ojczystym i edukacja integracyjna”.
Polskie obchody Dnia Języka Ojczystego
W naszym kraju z okazji Międzynarodowego Dnia Języka Ojczystego organizuje się kampanie społeczne. Wśród nich na uwagę zasługuje szczególnie ta z 2012 roku, Ojczysty – dodaj do ulubionych, uruchomiona przez Narodowe Centrum Kultury i Radę Języka Polskiego. Jej celem jest zwiększanie świadomości językowej i wzbudzanie poczucia odpowiedzialności za język polski.
Innym przykładem działań jest kampania z 2013 roku Język polski jest ą-ę, propagująca używanie polskich znaków diakrytycznych. Dużo dzieje się również w ostatnich latach: od 2017 organizowane są debaty z udziałem specjalistów poświęcone różnym zagadnieniom językowym, a w 2022 roku odbył się webinar pt. Wspieranie wielojęzyczności na rzecz edukacji włączającej i integracji społecznej.
ak nazywa się Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego za granicą?
W święcie tym języki grają pierwsze skrzypce. Dowiedzmy się zatem, jakie miano nosi ono za granicą:
- Angielski: International Mother Language Day
- Chorwacki: Međunarodni dan materinskoga jezika
- Portugalski: Dia Internacional da Língua Materna
- Fiński: Kansainvälinen äidinkielen päivä
- Czeski: Mezinárodní den mateřského jazyka
- Węgierski: Az anyanyelv nemzetközi napja
- Turecki: Uluslararası Anadili Günü
Ciekawostki językowe
Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego nie jest jedynym świętem tego typu. Różnorodność językową na naszym kontynencie promuje również Europejski Dzień Języków.
Pierwsze zapisane polskie zdanie: „Daj, ać ja pobruczę, a ty poczywaj”, pojawiło się w siedemnastowiecznej Księdze henrykowskiej.
Organizacja SIL International stworzyła bazę obecnie istniejących języków, w której znalazło się ich aż 6912. Większość z nich to języki plemienne, używane przez wąskie grono osób. Ponad 80% z nich nie ma formy pisanej.
Nie wszystkie martwe języki pozostają nieużywane już na zawsze. Niekiedy próba ich rewitalizacji kończy się sukcesem. Tak też stało się w przypadku języka hebrajskiego, którym obecnie posługuje się ok. 5 milionów osób.
Kraj, w którym używa się największej liczby języków, to Papua-Nowa Gwinea. Choć ciężko określić ich dokładną ilość, szacuje się, że jest ich około 800.
Język ojczysty – część dziedzictwa kulturowego
Język ojczysty to wspólne dobro kulturowe wszystkich jego użytkowników. To on pomaga nam wyrazić nasze emocje, pragnienia czy obawy. Dzięki niemu porozumiewamy się na co dzień. Być może w pewien sposób kształtuje on również nasz sposób myślenia. Dlatego też o jego poprawność, zarówno w mowie, jak i piśmie, warto zadbać.
W biurze tłumaczeń Skrivanek dzieli nas wiele: mamy różne pasje, specjalizacje, miejsce zamieszkania, ale łączy jedno – miłość do języków. Dlatego też możesz mieć pewność, że każde zlecenie wykonamy z należytą starannością i profesjonalizmem. Zapraszamy do kontaktu!
