Jeżeli planujesz podróż do Algierii, przygotuj się do wyjazdu – dowiedz się jak najwięcej o kraju i jego mieszkańcach. Przygotowaliśmy krótki przewodnik po językach używanych na co dzień przez Algierczyków, który pomoże Ci poznać ten region od strony językowej.
Algieria kojarzy się przede wszystkim z arabskim i słusznie, ponieważ jest to język urzędowy tego kraju. Nie oznacza to jednak, że na ulicach miast 10. co do wielkości państwa świata, usłyszymy tylko ten język, wręcz przeciwnie. Wybierzmy się w krótką podróż do zatłoczonego Algieru i na gorące piaski Sahary.
SPIS TREŚCI
Algieria w pigułce
To duże państwo położone w Afryce Północno-zachodniej, w regionie Maghrebu, nad Morzem Śródziemnym. Znaczną część obszaru Algierii zajmują piaszczyste pustynie. Jej powierzchnia wynosi 2 381 741 km², co czyni ją ponad 7 razy większą niż Polska. Na tym ciężkim do życia terenie mieszka prawie 46 milionów ludzi (za: worldometers.info). Stolicą i największym miastem państwa jest Algier. Inne ważne ośrodki to Oran i Konstantyna.
Ludność Algierii
Terytorium Algierii zamieszkuje ludność o mieszanym arabsko-berberyjskim pochodzeniu. Ponad połowa z nich identyfikuje się jako Arabowie. Mniejszości, które utożsamiają się z kulturą berberyjską, żyją głównie w górzystym regionie Kabylii. Posługują się własnymi językami i mają odmienne zwyczaje. Aż 99% Algierczyków wyznaje sunnicki islam, który jest religią państwową (za: algeria.com).
Gospodarka Algierii
Gospodarka Algierii jest w dużej mierze napędzana przez przemysł naftowy i gazowy, który stanowi ponad 90% jej eksportu. Oprócz tego kraj posiada znaczący sektor rolniczy. Podstawowymi uprawami są pszenica, jęczmień, pomarańcze i mandarynki. Inne ważne gałęzie przemysłu to turystyka i budownictwo (za: encyklopedia.pwn.pl).
W swojej działalności współpracujesz z algierskimi firmami? Zatrudniasz specjalistów posługujących się arabskim i francuskim? Jeśli właśnie prowadzisz rekrutację, z pewnością szukasz prostszego sposobu na przetestowanie umiejętności językowych kandydatów. Focus Audit Tool to narzędzie, które wesprze Cię w tym procesie – dzięki niemu sprawdzisz znajomość arabskiego, francuskiego i ponad 30 innych języków.
Sytuacja Algierii – status na arenie międzynarodowej
Ustrój Algierii to republika ludowo-demokratyczna. Kraj należy do Unii Afrykańskiej, Ligii Państw Arabskich i Organizacji Narodów Zjednoczonych. Ma bliskie związki z Francją i innymi państwami europejskimi, a także z wieloma krajami Bliskiego Wschodu. Algieria jest również odbiorcą pomocy zagranicznej, szczególnie ze Stanów Zjednoczonych, które wspierają jej rozwój gospodarczy i programy społeczne.
Algieria – języki
Algieria to dom dla wielu dialektów. Od 1992 roku językiem urzędowym jest arabski, a ponad 20 lat później dołączył do niego również tamazight (berberyjski). Powszechnie używa się francuskiego, zarówno w życiu codziennym, mediach, jak i edukacji. Istnieje szereg języków mniejszości narodowych, z których najwięcej użytkowników ma kabylski. Rząd Algierii promuje edukację wielojęzyczną w szkołach. Już od najmłodszych klas uczniowie rozwijają umiejętności posługiwania się zarówno arabskim, jak i francuskim, a w niektórych regionach również tamazight czy kabylskim.
Algieria – język arabski
Arabski to język semicki, blisko spokrewniony z hebrajskim, aramejskim czy maltańskim. Dialekty Algierii wywodzą się w dużej mierze z klasycznego arabskiego, z wpływami berberyjskimi i francuskimi. Współczesny standardowy język arabski używany jest przede wszystkim w komunikacji oficjalnej; w dyskursie nieformalnym preferuje się dialekty algierskie.
Edukacja jest kluczowym czynnikiem rozwoju języka i kultury arabskiej w Algierii. System edukacyjny wymaga od uczniów nauki standardowej wersji języka już od szkoły podstawowej. Po arabsku opracowywane są oficjalne dokumenty, wydaje się gazety i czasopisma, a także prowadzi się liczne programy telewizyjne i radiowe.
Do powszechnej arabizacji kraju przyczyniły się działania rządu, mające na celu odejście od tradycji używania języka kolonialistów – francuskiego. Obecnie po arabsku mówi ponad 81% społeczeństwa (za: getblend.com).
Algieria – język francuski
Francuska obecność w Algierii rozpoczęła się wraz z najazdem Francji na ten kraj w 1830 roku i trwała do 1962 roku. Wtedy przedstawiciele Frontu Wyzwolenia Narodowego i rządu europejskiej republiki podpisali układ w Évian-les-Bains. Przybycie do kraju francuskich osadników silnie wpłynęło na miejscową kulturę, wprowadzając nowy język, infrastrukturę i administrację. Języka francuskiego używano w całej Algierii przez ponad 100 lat.
Chociaż początkowo językiem francuskim posługiwali się tylko administratorzy kolonialni, z czasem zyskał on oficjalny status. Oznaczało to, że sporządzano w tym języku dokumenty publiczne, prowadzono edukację i biznes. W rezultacie Algierczycy byli zmuszeni do nauki francuskiego, jeśli chcieli uczestniczyć w jakiejkolwiek formie życia społecznego lub gospodarczego.
Szacuje się, że ponad 20% Algierczyków potrafi pisać i czytać w języku francuskim; w stopniu podstawowym posługuje się nim znacznie więcej osób. Wciąż jest on obecny w systemie edukacji, od szkoły podstawowej po uczelnie wyższe, posługują się nim również najważniejsze osoby w państwie (za: getblend.com).
Wybrzeże Algierii kusi Cię złotym piaskiem, słoneczną pogodą i ciepłym morzem, ale boisz się, czy się tam dogadasz? Przed wyjazdem najszybciej opanujesz podstawy języka francuskiego. Aby podejść do zadania na poważnie, zapisz się na kurs francuskiego do naszej szkoły językowej. Nasi nauczyciele przygotują Cię na każdą sytuację komunikacyjną.
Algieria – tamazight
Algieria to społeczeństwo wielojęzyczne, o bogatym i zróżnicowanym dziedzictwie językowym. Ta różnorodność umożliwia wymianę kulturową i dialog między różnymi grupami, choć czasami jest również źródłem konfliktów. Tamazight, język berberyjski, został uznany za urzędowy dopiero w 2016 roku. Data ta była znacząca dla Berberów, którzy zyskali wówczas lepszą pozycję w walce z dyskryminacją ich społeczności.
Historia tamazight sięga starożytności. Język ten był używany w Afryce Północnej od wieków. Ma bogate dziedzictwo; wykształcił wiele dialektów i odmian regionalnych. Tamazight charakteryzuje się wysoce ustrukturyzowanym systemem gramatycznym, który znacznie różni się od innych afroazjatyckich języków. Znany jest również z unikalnego systemu pisma spółgłoskowego, tifinagh, używanego już przez starożytne plemiona berberyjskie.
Język kabylski
Język kabylski (kabyle) to język afroazjatycki używany przez berberyjskie plemiona. W Algierii posługuje się nim około 5 milionów ludzi, zamieszkujących głównie północ kraju (za: Ethnologue). Uczeni uważają kabylski za jeden z najbardziej konserwatywnych dialektów w Afryce Północnej. W dużej mierze zachował on swoją formę od czasów starożytnych. Do jego zapisu używa się zmodyfikowanego alfabetu łacińskiego, a czasem również berberyjskiego systemu pisma – tifinagh.
Algieria – turystyka
Choć Algieria raczej nie kojarzy się z typowym wakacyjnym kierunkiem, jej bogate dziedzictwo kulturowe sprawia, że kraj ma wiele do zaoferowania odwiedzającym ją turystom. Niestety, przed wyjazdem konieczne jest uzyskanie wizy turystycznej. Sprawa ulega uproszczeniu w przypadku posiadania zaproszenia od rodziny lub znajomych – znacznie ułatwia to wyrobienie dokumentu.
W dzień wjazdu do Algierii okres ważności paszportu nie może być krótszy niż 6 miesięcy. Straż graniczna może żądać okazania biletu powrotnego lub środków pozwalających na jego zakup. Kierowców obowiązuje międzynarodowe prawo jazdy; konieczne jest też wykupienie miejscowego ubezpieczenia.
Algieria – zasady
Odwiedzając Algierię, pamiętaj o zachowywaniu się zgodnie z obowiązującymi normami:
- Unikaj wwożenia większych ilości alkoholu, ponieważ wiąże się to z konfiskatą.
- Ubieraj się w skromny sposób. Zwłaszcza w centrach miast i podczas zwiedzania meczetów zaleca się, aby unikać noszenia krótkich spódnic, spodenek lub sukienek z odsłoniętymi ramionami czy dekoltami.
- Poznaj przyjęte normy społeczno-kulturowe i miejscowe zwyczaje religijne. Podczas Ramadanu należy wystrzegać się picia, jedzenia i palenia w miejscach publicznych od świtu do zmroku.
- Pamiętaj, że nie należy wywozić dzieł uznanych za dziedzictwo narodowe, róż pustyni ani koralowców.
- W kraju zabronione jest nie tylko posiadanie narkotyków, ale również lornetek, które uważane są za sprzęt wojskowy.
- Unikaj fotografowania funkcjonariuszy sił zbrojnych i wszelkich obiektów publicznych.
- Nie kupuj waluty na ulicy. W Algierii istnieje obowiązek wymiany pieniędzy w banku.
Minirozmówki algierskie
W Algierii bez trudu znajdziesz osoby, które porozumiewają się po francusku. W większych miastach można też spotkać użytkowników języka angielskiego. Dla ułatwienia podróży przed wyjazdem warto opanować podstawy arabskiego, uważanego za jeden z najtrudniejszych języków świata. Próby porozumiewania się w tym języku z pewnością zjednają Ci serca miejscowych.
- Marhaban – Cześć
- Sabah al-khayr – Dzień dobry (rano)
- Sabah an-nur – Odpowiedź na „dzień dobry” (rano)
- Masa al-khayr – Dzień dobry (po południu i wieczorem)
- Masa an-nur – Odpowiedź na „dzień dobry” (po południu i wieczorem)
- Tisbah ala khayr – Dobranoc
- Salamat – Cześć (na pożegnanie)
- Bislama – Do widzenia
- Ki dajra? – Co tam?
- Lebes alik? – Wszystko w porządku?
- Wakha – W porządku
- Smhli – Przepraszam
- Aafak – Proszę
- Szukran bzeef – Dziękuję bardzo
- La szukran aala łażib – Nie ma za co
- Bon szons – Powodzenia
- Maa salama – Szczęśliwej podróży
- Mabruuk – Gratulacje
- Sana saida – Sto lat
- Bsahha – Smacznego, na zdrowie
- Lajatek bsahha – Dziękuję (odpowiedź na „smacznego”)
- Ijeh – Tak
- Lla – Nie
- Fhemtini? – Rozumiesz mnie?
- Ma fhemtsz – Nie rozumiem
Literatura Algierii
Wielu pisarzy algierskich czerpie inspirację ze skomplikowanej historii kraju, łącząc tradycyjne wpływy arabskie i berberyjskie z ideami, które przybyły wraz z francuskimi kolonizatorami. Znaczna część klasycznej literatury algierskiej obraca się wokół tematów związanych z walką o niepodległość. Znakomici autorzy, tacy jak Assia Djebar czy Kateb Yacine, pisali dzieła, które poruszały kwestie dotyczące tożsamości, wolności i pamięci.
Współcześni pisarze zgłębiają dwoistość dziedzictwa Algierii, a także współczesne problemy, z którymi mierzy się ten kraj: migrację, postkolonializm i globalizację kultury. Miejscowa scena literacka nadal kwitnie i ewoluuje, przynosząc świeże pomysły oraz angażując się w uhonorowanie bogatej kultury regionu.
Tłumaczenia algierski
Tłumaczenia z języka arabskiego są w Polsce zdecydowanie rzadsze niż przekład z angielskiego czy innych języków europejskich. Znalezienie specjalisty, który podjąłby się takiego zlecenia, nie jest proste. Nie martw się jednak: w naszym biurze znajdziesz doświadczonych profesjonalistów, którzy zajmują się zarówno tłumaczeniem przysięgłym, zwykłym, jak i ustnym. Jeśli potrzebujesz przekładu dzieła literackiego, materiałów marketingowych, strony internetowej, umów lub oficjalnych dokumentów, nie wahaj się do nas napisać!