Trudne słówko: ideolog kontra ideowiec
Tak naprawdę można by powiedzieć po prostu, że ideolog ma się do ideowca tak samo jak ideologia do idei. Spróbujmy jednak nieco ten temat rozwinąć.
Ideologiem nazwiemy wyraziciela i zwolennika, a w wersji ekstremalnej – wyznawcę – pewnej ideologii, czyli zbioru idei: filozoficznych, moralnych, religijnych, ekonomicznych czy politycznych, popularnych w danej epoce lub wśród określonej grupy społecznej.
Ideowcem będzie z kolei osoba kierująca się pewną szlachetną ideą, w sposób całkowicie bezinteresowny i poświęcająca się dla jej urzeczywistnienia bez upatrywania w tym swoich własnych korzyści.
W tym sensie ideowiec będzie pokrewny idealiście – osobie zdolnej do poświęceń dla wspólnego dobra, kierującej się szlachetnymi pobudkami, choćby czasem były one mrzonkami (idealista to często po prostu marzyciel, ktoś oderwany od realiów).
To właśnie różni ideę od ideologii – jest zazwyczaj samoistnie funkcjonującą koncepcją stanowiącą cel pewnych, często twórczych, a na pewno pozbawionych egoizmu dążeń. Dopiero w sytuacji gdy zbiór idei przybiera uporządkowaną formę i jako pewien system zaczyna być podstawą do realizacji interesów określonych grup, staje się ideologią.
Ideolog będzie zatem dążył do osiągnięcia pewnych „upiększonych” celów, a jego postrzeganie świata (sądy i oceny) będą miały źródło w ideologii właśnie. Ideowiec z kolei w swojej „walce o sprawę” pozostanie niezależny, a wszelkie jego działania będą wolne od wyrachowania (altruistyczne).
Różnice pomiędzy ideologiem a ideowcem (a także idealistą) dobrze ilustrują poniższe przykłady korpusowe: „…z zawodu krawiec, komunistyczny superortodoks, wieloletni czołowy ideolog KPCz…”; „…był liderem grafficiarzy i ich ideologiem, mistrzem poszukujących artystów: plastyków, poetów, muzyków…”; „Boję się fanatyków, bo różnica między ideowcem a fanatykiem polega na tym, że ideowiec w razie potrzeby poświęci swoje życie dla idei, natomiast fanatyk z przyjemnością poświęci dla niej cudze życie”; „Biografia Baryki to opowieść o dojrzewaniu idealisty, który w dużym stopniu działa pod wpływem emocji, ale też ciągle szuka i w tym poszukiwaniu nigdy się nie zatrzymuje”.
Poradnik języka polskiego część 2!
Zdobądź zbiorcze zestawienie słówek tygodnia wraz z objaśnieniem i poszerzaj swoją wiedzę z języka polskiego.
Wypełnij formularz, aby otrzymać link do poradnika na adres e-mail:
Chcesz opublikować w swoim artykule naukowym fragmenty pieśni niemieckich wraz z ich tłumaczeniem, mając pewność, że obie wersje wyrażają to samo znaczenie? A może Twoja firma współpracuje z kontrahentami zza zachodniej granicy i potrzebujesz przetłumaczyć całą dokumentację służbową? Nasz tłumacz niemiecko polski z pełnym profesjonalizmem podejmie się tych zadań!