Dewiza to sentencja, która w skrócony sposób przedstawia życiową postawę osoby lub podmiotu, podsumowuje ich cechy i upodobania, ale też jest swego razu drogowskazem zachowania i postępowania. Określeniami pokrewnymi będą: hasło, sentencja, motto, czy zawołanie na tarczy herbowej (por. francuskie „devise” – godło, zawołanie i łac. „sententia divisa”, czyli „myśl wydzielona”). Tradycyjnie dewizę posiadały szlacheckie rody, obecnie swoje dewizy mają także państwa, uczelnie, czy instytucje. Potocznie (czasem żartobliwie) pojęcia dewizy używa się w odniesieniu do indywidualnych osób. „W tym okresie powstaje szereg zakonów, w których dewiza módl się i pracuj« jest także przeznaczona dla osób świeckich”; „…dzisiaj bezrobotny to niekoniecznie »niebieski ptaszek«, krętacz i lawirant, któremu nie chce się pracować, a jego postawa życiowa sprowadza się do dewizy życia na cudzy koszt…” Zdrobniała forma słowa dewiza, na jaką możemy się natknąć szczególnie w książkach, czyli „dewizka” nie ma znaczeniowo absolutnie nic wspólnego z dewizą. Dewizką określa się bowiem… łańcuszek przy zegarku kieszonkowym. „…nie nam odkurzać smokingi, krochmalić śnieżnobiałe koszule, glancować smoliste lakierki i przytwierdzać złote dewizki do bordowych kamizelek”. Dewizy – jak rzeczownik występujący tylko w liczbie mnogiej to wszelkiego rodzaju zagraniczne środki płatnicze, z jakich można korzystać w obrocie międzynarodowym, przede wszystkim pieniądze, ale także np. weksle, czeki, czeki podróżne, akredytywy (por. także przymiotnik „dewizowy” – dotyczący dewiz: konto dewizowe, turysta dewizowy (płacący dewizami)). Uwaga! Wbrew obiegowej opinii, waluty obcych państw nie są dewizami, waluty to, obok „właściwych dewiz” tzw. wartości dewizowe. Błędne rozumienie tego pojęcia wiąże się z czasami PRL, kiedy waluty wymienialne państw kapitalistycznych przyjęło się nazywać właśnie dewizami. Z Ustawy Prawo dewizowe: „…wartościami dewizowymi są zagraniczne środki płatnicze oraz złoto dewizowe i platyna dewizowa; zagranicznymi środkami płatniczymi są waluty obce i dewizy…”.