Trudne słówko: ekspiacja kontra ekspiracja
W wąskim znaczeniu ekspiacja (od łac. expiare – odpokutować, oczyścić) to ceremonia religijna, której celem jest uspokojenie gniewu niebios. W takim przypadku będzie to działanie podejmowane przez całą społeczność, często połączone ze składaniem ofiar. „Ofiara zastępcza podczas rytuału ekspiacyjnego po uderzeniu pioruna składała się z cebuli, włosów ludzkich i ryby. Według religioznawców, zanim Rzymianie wprowadzili tę ofiarę substantywną, składali Jowiszowi o przydomku Elicius ludzi”.
Niezależnie od tego tzw. czyny ekspiacyjne są cechą typową przede wszystkim dla religii chrześcijańskiej i judaistycznej. („Charakterystyczne dla siostry Teresy była ekspiacja, gotowość wynagrodzenia Bogu i poświęcenia się za innych. Wstępując do zakonu, chciała wynagradzać za swego ojca i rodzinę, oddalonych od Boga…”).
W bardziej powszechnym, szerszym rozumieniu to kara za popełnione grzechy, mająca zadośćuczynić osobie skrzywdzonej, pokuta odbywana przez pojedynczą osobę w celu zmazania indywidualnych win. „Ekspiację po ustaleniu niewinności pana Tomasza Komendy wymiar sprawiedliwości powinien zacząć od utajnienia dnia i godziny jego wyjścia z więzienia. Innymi słowy – od okazania temu przez 18 lat upokarzanemu człowiekowi poszanowania od jego pierwszych chwil wolności”.
Ekspiracja (od łac. expirare – wyzionąć, ducha, umierać) brzmieć będzie znajomo osobom posługującym się językiem angielskim (por. to expire) Rzeczownik ten oznacza po pierwsze wydychanie powietrza z płuc, dla językoznawców – wydech związany z powstawaniem dźwięków w procesie mówienia.
Po drugie zaś ekspiracja to upływ terminu ważności i utrata mocy obowiązującej (umowy, kontraktu, innego oficjalnego dokumentu). Choć zasadniczo ekspiracja nie jest już terminem współcześnie używanym, funkcjonuje jednak do dziś w branży ubezpieczeniowej, gdzie przez ekspirację ubezpieczenia/polisy rozumie się: „Ustanie, wygaśnięcie odpowiedzialności ubezpieczyciela, [przy czym] najczęściej termin ekspiracji określa polisa ubezpieczeniowa albo inny dokument zawarcia umowy ubezpieczenia, [a] dzień ekspiracji polisy należy odczytywać jako dzień zakończenia ubezpieczenia”.
