Innowacje w dziedzinie obronności i innowacje cywilne są obecnie coraz częściej łączone. Aby zachować przewagę nad konkurentami i potencjalnymi przeciwnikami, państwa muszą wykorzystywać i opracowywać najwyższej klasy, najnowocześniejsze zdolności. Wspólne innowacje wojskowo-cywilno-techniczne są nieuniknionym wyborem, jeśli chodzi o osiągnięcie tego celu.
Przełomowe technologie z wojska, które weszły do naszego życia
Często nie jesteśmy nawet świadomi, że wiele wynalazków używanych w życiu codziennym ma swoje korzenie w wojsku. Poniżej kilka takich przykładów.
Internet
Najbardziej popularnym wynalazkiem, który trafił wprost z poligonu na rynek cywilny, jest Internet. Gdy II wojna światowa dobiegła końca, rząd USA obawiał się nadejścia kolejnego konfliktu na skalę globalną. Amerykanie doszli wtedy do wniosku, że kluczem do zwycięstwa w ewentualnym kolejnym starciu jest nie sama siła i broń, ale również sprawny przepływ informacji. Tym sposobem narodziła się idea stworzenia sieci komunikacyjnej, której nie wyłączyłby nawet atak nuklearny. W 1958 roku prezydent Eisenhower zlecił takie zadanie specjalnie powołanej do realizacji tego celu organizacji badawczej ARPA (Advanced Research Project Agency). Po 11 latach powstały pierwsze węzły komunikacyjne i tak zrodziła się sieć ARPANET – przodek współczesnego Internetu. To właśnie w ramach tej sieci w 1971 r. za sprawą Raya Tomlinsona wysłano również pierwszy e-mail w historii. Efektem jego pracy dla Departamentu Obrony USA było oprogramowanie, które służyło do komunikacji przez rządową sieć ARPANET. Tomlinson wprowadził również symbol @ do adresu skrzynki mailowej.
GPS
GPS, który wykorzystujemy niemal codziennie, również ma korzenie w sektorze wojskowym. Został on opracowany na potrzeby marynarki wojennej USA. W grudniu 1973 r. rozpoczęto pierwszą fazę tworzenia systemu GPS – NAVSTAR. W projekcie tym brały udział wszystkie rodzaje wojsk USA (armia lądowa, marynarka wojenna, lotnictwo), a także prywatne firmy i ośrodki badawcze.
Drony
Jednym z najnowszych urządzeń, które pochodzą z wojskowości, a zadomowiły się na rynku cywilnym, są drony. Od samego początku urządzenia te były produkowane na potrzeby wojska, a dziś może mieć je praktycznie każdy. Najbardziej znanym wojskowym dronem jest Predator, uznany za 1 z 10 statków powietrznych, które wpłynęły na losy świata. Drony na dobre zmieniły sposób działania wojska i lotnictwa. Ich historia sięga lata 70. i 80., kiedy to z inicjatywy Izraela i Stanów Zjednoczonych powstały szybowce nazywane bezzałogowymi statkami powietrznymi (UAV), na podstawie których w późniejszym czasie opracowano projekt i skonstruowano współczesne drony.
Kuchenka mikrofalowa
Historia mikrofalówki jest bardzo przypadkowa. W 1946 roku inżynier firmy Raytheon- Percy Spencer, który testował wojskowej klasy części do radarów – magnetrony, zdał sobie sprawę z tego, że spowodowały one stopienie jego batona w kieszeni. To zjawisko zaintrygowało go na tyle, że postanowił je zbadać i wykorzystać. Testował umieszczanie jajek i ziaren popcornu pod rurką magnetronu i odkrył, że może to skutecznie podgrzać jajka i spowodować pęknięcie popcornu. Rok później na rynek trafiła pierwsza komercyjna kuchenka mikrofalowa wykorzystująca tę technologię.
Firmy, które łączą produkcję cywilną ze zbrojeniową
Obecnie wiele cywilnych firm widzi szansę na zdynamizowanie swojego rozwoju poprzez włączenie się w produkcję zbrojeniową i korzysta z niej. Zakład, którego produkcja i środowisko klientów są zróżnicowane, może np. przeczekać ewentualny kryzys czy osłabienie w jednej z branż (jak pandemia COVID-19). Wojsko jako podmiot rządowy to duży i stabilny klient, współpraca z nim może oznaczać połączenie choć czasem powolnego, to jednak stałego wzrostu i dochodu dla firmy. Dzięki wydłużonym ramom czasowym zamówień publicznych może oferować przewidywalne przychody również w przyszłości. Poniżej kilka przykładów firm łączących produkcję cywilną i wojskową.
Raytheon
To amerykański, jeden z największych koncernów zbrojeniowych świata. Raytheon produkuje szeroką gamę produktów, od systemów radarowych i rakietowych po silniki lotnicze i systemy HVAC. Firma jest twórcą najnowocześniejszego systemu przeciwrakietowego MIM-104 Patriot, który jest w stanie zwalczać cele w odległości do ponad 100 kilometrów. Dzięki fuzji z United Technologies w 2020 r. Raytheon dysponuje szerokim portfolio przedsiębiorstw z branży lotniczej, w tym firm zajmujących się silnikami Pratt & Whitney i Collins Aerospace. To pozwala firmie łączyć przychody z sektora obronności i działalności komercyjnej. Raytheon nie jest też nadmiernie zależny ani od Pentagonu, ani od komercyjnych linii lotniczych.
Boeing
Boeing to amerykańska firma znana głównie z produkcji samolotów komercyjnych i wojskowych, a także technologii kosmicznych i systemów obronnych. Sektor obronny stanowi mniej niż jedną 1/3 całkowitej sprzedaży Boeinga. Znaczna część portfolio firmy w dziedzinie obronności opiera się na lotnictwie, zawierają się w tym m.in. F/A-18 Super Hornet, myśliwiec F-15, helikopter Apache oraz szereg samolotów obserwacyjnych i pomocniczych.
General Dynamics
Jest głównym dostawcą czołgów i ciężkich pojazdów lądowych dla rządu USA i właścicielem kilku stoczni, w których produkowane są niszczyciele i okręty podwodne o napędzie atomowym. Firma produkuje słynne czołgi Abrams. General Dynamics jest także właścicielem Gulfstream, jednego z największych na świecie producentów odrzutowców biznesowych.
Korzyści płynące z adaptacji technologii wojskowych w sektorze cywilnym
Jak widać powyżej, adaptacja technologii wojskowych w sektorze cywilnym niesie ze sobą wiele korzyści dla społeczeństwa. Zaawansowane rozwiązania opracowane na potrzeby armii mogą znaleźć zastosowanie w życiu codziennym, podnosząc poziom bezpieczeństwa i komfortu obywateli. Ich implementacja w sektorze cywilnym pozwala również na stworzenie bardziej odpornej infrastruktury, skuteczniejszych systemów ratowniczych oraz zaawansowanych rozwiązań komunikacyjnych. Ponadto transfer wiedzy i doświadczeń z wojska do przemysłu stymuluje i napędza globalny rozwój gospodarczy i technologiczny. Przyczynia się to do powstawania nowych miejsc pracy oraz wzmacnia pozycję danego kraju na arenie międzynarodowej.
Rola tłumaczy w cywilnej technologii wojskowej
Wraz z międzynarodowym rozwojem zaawansowanych technologii wojskowych rola tłumaczy staje się coraz bardziej kluczowa. Tłumacze zapewniają skuteczną komunikację między wojskowymi specjalistami a cywilnymi partnerami, umożliwiając płynne dzielenie się wiedzą i doświadczeniem przy realizacji wspólnych projektów. Precyzyjne przekazywanie instrukcji, specyfikacji i dokumentacji technicznej jest niezbędne, aby cywilne organizacje mogły w pełni wykorzystać potencjał tych zaawansowanych rozwiązań. Ponadto tłumacze ułatwiają współpracę międzynarodową w obszarze technologii obronnych, zapewniając sprawną komunikację między partnerami z różnych krajów. Ich rola jest kluczowa w budowaniu zaufania i wzajemnego zrozumienia, co ma duże znaczenie dla skutecznego rozwoju i wdrażania innowacyjnych rozwiązań. W Skrivanku wykonujemy tłumaczenia militarne od ponad 30 lat. Mamy duże doświadczenie w tłumaczeniu dokumentów dla NATO, UE i firm prywatnych działających w tym sektorze rynku. Wykorzystujemy i wdrażamy również nowe technologie, by wyjść naprzeciw stale zmieniającym się oczekiwaniom naszych klientów
