11 listopada jest uroczystym Świętem Niepodległości obchodzonym w całej Polsce zarówno przez zwykłych obywateli, jak i władze państwa. W ten ważny dzień wspominamy też tych, którzy przysłużyli się do powrotu naszego kraju na mapę świata.
Dlaczego na datę tego najważniejszego państwowego święta wybrano właśnie 11 listopada? Jak się je obchodzi? W jaki sposób i kiedy celebrują swoją niepodległość inne kraje? Tego wszystkiego dowiesz się, czytając dalej!
SPIS TREŚCI
Data 11 listopada
Wybór 11 listopada na rocznicę odzyskania niepodległości przez Polskę nie był przypadkowy. Mimo że samo stawanie się niezależnym państwem, po 123 latach nieistnienia na mapach, trwało przez dłuższy czas, to właśnie tego dnia w 1918 roku rozejmem w Compiègne zakończyła się I wojna światowa. Dzień wcześniej, 10 listopada nastąpił powrót do stolicy zwycięskiego wodza narodu, Józefa Piłsudskiego. W tym okresie zdano sobie sprawę, że Polska stała się z powrotem niepodległym krajem.
Narodowe Święto Niepodległości – historia obchodów
W okresie międzywojennym rocznica odzyskania niepodległego bytu państwowego była świętowana w Warszawie w niedzielę po 11 listopada i miała charakter uroczystości wojskowej. W 1919 roku nie obchodzono jej zbyt hucznie, ponieważ wciąż trwała wojna o granice Polski. 14 listopada 1920 po raz pierwszy upamiętniono święto w doniosły sposób. Wtedy też uhonorowano Józefa Piłsudskiego i wręczono mu buławę marszałkowską. To właśnie on zadecydował sześć lat później, że dzień rocznicy odzyskania niezawisłości będzie wolny od pracy dla urzędników. W 1930 roku za sprawą Ministra Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego 11 listopada zwolniono uczniów od nauki, a w 1937 data ta została ustanowiona świętem państwowym.
II wojna światowa uniemożliwiła swobodne obchody rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości. Były one przygotowywane na małą skalę przez konspiratorów, którzy tym samym narażali się na dotkliwe represje. W dniach poprzedzających 11 listopada pojawiały się ulotki i napisy na murach głoszące takie hasła jak: „Polska żyje” czy „jeszcze Polska nie zginęła”. W podziemnej prasie, takiej jak wydawany przez Armię Krajową „Biuletyn Informacyjny”, pojawiały się teksty na temat zakazanego święta.
Po wojnie, w 1945 roku, zniesiono obchody 11 listopada i ustanowiono Narodowe Święto Odrodzenia Polski 22 lipca. Próby organizacji jesiennych uroczystości były karane represjami. Stan ten trwał aż do lat 80. Dzięki działaniom związku zawodowego „Solidarność” władze komunistyczne zmieniły nieco podejście i zaczęły składać kwiaty przed Grobem Nieznanego Żołnierza w ten dzień.
11 listopada dziś
Święto Niepodległości do swojej świetności zostało przywrócone w 1989 roku. Zdecydowano się zachować również oryginalną datę 11 listopada. Największe obchody z udziałem najważniejszych osób w państwie odbywają się obecnie w stolicy, na placu marszałka Józefa Piłsudskiego.
Organizuje się również wiele dodatkowych wydarzeń, takich jak: Bieg Niepodległości, Koncert Niepodległości, warszawski Marsz Niepodległości czy wrocławska Radosna Parada Niepodległości. W miejscach publicznych wywiesza się flagi. Jest to obecnie również dzień wolny od pracy. Dni poprzedzające święto wykorzystuje się w szkołach do przeprowadzania zajęć edukacyjnych na temat wydarzeń, które doprowadziły do odzyskania przez Polskę niepodległości.
Święta państwowe na świecie
Święto państwowe to najważniejsza data w danym państwie. Najczęściej jest to święto niepodległości, rocznica przekształcenia się w republikę lub wspomnienie patrona kraju. Często ma on status dnia wolnego od pracy. Niektóre kraje celebrują w ten sposób więcej niż jedną okazję. Jako jedyne święta państwowego nie mają Dania i Wielka Brytania.
Święto niepodległości Bośni i Hercegowiny
Dan nezavisnosti przypada na 1 marca i jest uroczystym świętem niepodległości Bośni i Hercegowiny. Celebruje się wtedy rocznicę odłączenia od Jugosławii, co nastąpiło w 1992 roku wskutek referendum. Tylko jedna z dwóch części składowych kraju, Federacja Bośni i Hercegowiny, obchodzi to wydarzenie, podczas gdy mieszkańcy i władze Republiki Serbskiej bojkotują je. Powodem takiego stanu rzeczy są względy historyczne i narodowościowe.
Maltański Dzień Niepodległości
Dzień niepodległości na Malcie ma dwie nazwy: Independence Day po angielsku i Jum l-Indipendenza w lokalnym języku. Świętowany jest 21 września i upamiętnia oddzielenie się od Wielkiej Brytanii, które nastąpiło w 1964 roku. Przez kolejne 10 lat oba kraje pozostawały we Wspólnocie Narodów (Commonwealth Realm), a władcą wyspy była królowa Elżbieta II. Sytuacja uległa zmianie w 1974 roku, gdy państwo stało się republiką.
Maltańczycy celebrują 21 września, biorąc udział w uroczystej mszy świętej. Uczestniczą w niej mieszkańcy oraz przedstawiciele władz państwowych. Pod pomnikiem byłego prezydenta Vincenta Tabone składane są kwiaty. W stolicy kraju, Valletcie, ma miejsce parada wojskowa, podczas której oddaje się salwy armatnie. Odbywają się również koncerty i pokazy sztucznych ogni.
Niepodległość Stanów Zjednoczonych
4 lipca to niezwykły dzień w Stanach Zjednoczonych. Świętowana jest wówczas rocznica podpisania Deklaracji Niepodległości Stanów Zjednoczonych od Wielkiej Brytanii. Stało się to w 1776 roku. Jej obchody są wyjątkowo huczne. W wielu miejscach odbywają się festyny, pokazy fajerwerków, parady i pikniki. Tradycyjnie umożliwia się wówczas politykom wygłaszanie przemówień o tematyce patriotycznej do szerszego grona słuchaczy.
W tygodniach poprzedzających święto w sklepach możemy znaleźć różnorodne gadżety i dekoracje w barwach narodowych, takie jak kapelusze, krawaty, kokardy czy serpentyny. Aby uczcić 4 lipca, w niektórych domach przygotowuje się jedzenie w kolorach flagi (zwłaszcza ciasta i deski przekąsek) serwowane później bliskim i znajomym.
Jak nazywają się święta niepodległości innych krajów?
Oto niektóre nazwy świąt niepodległości innych krajów:
- Ukraina: День Незалежності України (Den’ Niezależnosti Ukraini)
- Singapur: Hari Kebangsaan Singapura, National Day of Singapore
- Holandia: Bevrijdingsdag
- Malezja: Hari Merdeka
- Finlandia: Itsenäisyyspäivä
- Brazylia: Dia da Independência
- Bułgaria: Ден на Освобождението на България от османско иго (Den na Osvobozhdenieto na Bǎlgarya ot osmansko igo)
Ciekawostki o Dniu Niepodległości
16 listopada 1918 roku dowodzący polskim wojskiem Józef Piłsudski podpisał depeszę skierowaną do władz Francji, Wielkiej Brytanii, Niemiec, Włoch, Japonii i Stanów Zjednoczonych, informującą o powstaniu niezależnego państwa polskiego. Nadano ją z Warszawy, z radiostacji znajdującej się w Cytadeli.
W styczniu 1918 roku powstał plan programu pokojowego, który miał określić porządek polityczny po zakończeniu I wojny światowej. Jego autorem był ówczesny prezydent Stanów Zjednoczonych Thomas Woodrow Wilson. Polski i jej granic dotyczył punkt nr 13, który mówił o przywróceniu jej statusu gospodarczo niezależnego państwa posiadającego dostęp do morza.
Józef Piłsudski przed powrotem do kraju przebywał w więzieniu w niemieckim Magdeburgu. Został zwolniony po wybuchu rewolucji listopadowej w tym kraju i przewieziony najpierw do Berlina, a następnie, specjalnym pociągiem, do Warszawy.
Uznaje się, że Polska niepodległość miała aż sześciu „ojców”: Józefa Piłsudskiego, Romana Dmowskiego, Ignacego Daszyńskiego, Wojciecha Korfantego, Wincentego Witosa i Ignacego Paderewskiego.
11 listopada to nie tylko Święto Niepodległości, ale również wspomnienie Świętego Marcina w Kościele katolickim, szczególnie ważne dla mieszkańców Wielkopolski. Na tę okazję przygotowuje się specjalne rogale z nadzieniem z białego maku, nazywane rogalami świętomarcińskimi. Dzięki swojej unikalności i smakowi ten wypiek został doceniony przez Unię Europejską i wpisany do jej systemu ochrony regionalnych produktów rolnych.
Znaczenie 11 listopada
Rocznica odzyskania przez naród polski niepodległości powinna być okazją do zjednoczenia się i wspólnego świętowania. Wykorzystajmy dzień wolny od pracy na chwilę refleksji na temat historii naszego kraju i osób, które brały udział w walkach o wolność ojczyzny. To dzięki nim możemy cieszyć się spokojnym życiem w niezależnym państwie.
11 listopada to ważny dzień dla wszystkich Polaków. Jeśli chcesz sprawić sobie prezent z okazji Święta Niepodległości i stać się niezależny od kiepskiej jakości translatorów dostępnych w sieci, zapraszamy do nawiązania współpracy z naszymi tłumaczami języków obcych. Nie ma znaczenia, czy potrzebujesz przekładu na angielski, niemiecki czy może mołdawski – skontaktuj się z nami!
