biuro tłumaczeń skrivanek

Fremen

fremen, product available from

Pojawienie się najnowszej wersji Diuny na wielkich ekranach spowodowało gwałtowny wzrost zainteresowania twórczością Franka Herberta. Ród Atrydów, surowa planeta Arakis i zamieszkujący ją lud pustyni, Fremeni (the Fremen), zdobyli serca ludzi na całym świecie.

Fremeni, którzy pokochali nieprzyjazną Diunę i przystosowali się do życia na niej, pobudzają wyobraźnię. Ich kultura i styl życia, tak odmienne od naszego, fascynuje. Herbert obdarował ich również własnym językiem. Niestety nie jest on zbytnio rozbudowany, ale dodaje mieszkańcom odległej planety kolorytu.

O fremen

Fremen wywodzi się od ziemskiego arabskiego i fikcyjnego chakobsa. Pierwotnie posługiwali się nim Zensunnici, przodkowie Fremenów. Za panowania Muad’dib’a stał się on językiem imperium; używano go do edukacji i w rozważaniach filozoficznych.

Jako że język od zawsze służył m.in. do ostrzegania o niebezpieczeństwach (a na Arrakis jest ich aż za wiele) oraz opisywania tego, co dzieje się dookoła, wykształcił on wiele określeń dotyczących piasku i zjawisk atmosferycznych.

Fonologia i morfologia fremen przypomina tę znaną nam z języka arabskiego. Obecne są w nim głoski takie jak: „kh”, „gh”, „dh” czy „sh”. Rdzeń wielu słów składa się z trzech spółgłosek i samogłosek, które stosowane wymiennie tworzą nowe, ale spokrewnione wyrazy. Liczba mnoga tworzona jest przez dodanie końcówek: „-at”, „-an” lub „-u” (zależnie od dialektu).

Fremen jest językiem izolującym typu SVO (podmiot, orzeczenie, dopełnienie); kolejność wyrazów w zdaniu wpływa na jego znaczenie. Zapisuje się go od prawej do lewej strony przy użyciu alfabetu pochodzącego od arabskiego.

Dialekty fremen

Fremen posiada dwa główne dialekty: wschodni i zachodni. Pierwszym z nich posługują się Fremeni zamieszkujący terytoria rozciągające się od stolicy Arrakin do Nibymuru Zachodniego. Drugi słyszany jest w siczach znajdujących się na terenach od 55° długości geograficznej wschodniej po Nibymur Południowy. Charakteryzuje się on obecnością słownictwa zapożyczonego od przemytników z Ergu Mniejszego.

fremen, water, desert, time, house, camp, lead
fremen, product available from
fremen, produkt: bezpieczeństwo, wymiary, podstawowe informacje

Minisłownik fremen

Prowadzenie konwersacji w fremen nie jest możliwe, ponieważ język ten nie został wystarczająco rozbudowany. Brak też dokładnie określonej gramatyki i słownictwa, które mogłoby zostać wykorzystane w codziennej konwersacji (chyba że chcemy rozmawiać o niebezpieczeństwach na pustyni).

Przysłowia

W Diunie pojawia się wiele przysłów w języku fremen. Są one niezwykle ciekawe ze względu na odmienność kulturową. Niekiedy nie jest łatwo domyślić się ich znaczenia nawet po przetłumaczeniu (zwłaszcza gdy brakuje kontekstu).

  • In kan madat al-hawatim baqat al-asabi. – Gdy pierścienie zniknęły, palce pozostały.
  • Al-lubb ay ma yawi ma yadi. – Wilki nie są groźne w swojej norze.
  • Ash-hal takul sayim tusbih. – Nieważne, jak wiele zjesz, obudzisz się głodny.
  • Kuntu saghidan fi shababi. – odpowiednik naszego „lepszy wróbel w garści niż gołąb na dachu”
  • Man yuta-shu wa-yaba-h yatlub wa-lis yuta-h. – Kto otrzyma i odmówi, będzie szukał i nie dostanie.
  • Umma tamut wa-umma tanbut. – Jeden naród umiera, inny się rodzi.
  • Ida lam laktafil anta fil. – Jeśli nie możesz się nasycić, jesteś słoniem. Powiedzenie to mogą usłyszeć zwłaszcza dzieci o dużym apetycie.
  • And al-diq la ashu. – W trudnych czasach nie ma braci.

Fremeńskie wyrażenia

Życie Fremenów nie należy do najłatwiejszych. Muszą się oni mierzyć z burzami piaskowymi, czerwiami i nieprzyjaznymi rodami. Dlatego też w ich języku obecnych jest wiele fraz, które nam być może nawet nie przyszłyby do głowy.

  • Arch, derch, geyrat – wołanie, gdy zbliża się czerw pustyni
  • Soo-soo-sook! – okrzyk sprzedawcy wody
  • Sallamaka al-lahu wa-nasaraka. – Niech Bóg cię obroni i da zwycięstwo.
  • Halal hu/haram hu. – To jest zgodne z prawem / zabronione przez prawo.
  • Iday alakrab – dłonie skorpiona
  • Bi-la Kaifa. – wyraz oznaczający koniec, „amen”
  • Ekkeri-akairi, fillissin-follas. Kivi a-kavi, nakalas! Nakalas! Ukair-an… jan, jan, jan… – formuła wypowiadana podczas ofiarowania wody
  • Kwisatz Haderach – skrócenie drogi; tym mianem Fremeni określali Paula Atrydę, wierząc, że jest prorokiem-mesjaszem widzącym przeszłość, teraźniejszość i przyszłość
  • Achlan [wa-sachlan] fi sitshina! – Witaj w naszej siczy.

Słówka

Poniższym słowom daleko do podstawowych wyrazów używanych przez nas w codziennych konwersacjach. Pojawiają się one jednak w Diunie i są istotne dla tamtego świata.

  • abra – łza
  • adab – pamięć
  • akrab – skorpion
  • alam – smutek
  • alazor – stary piasek w kolorach od żółtego do czerwono-brązowego
  • almirez – nowy piasek w kolorze szarym
  • araq – pot
  • baklawa – rodzaj słodkiego przysmaku
  • baz – jastrząb
  • bled – płaska, otwarta pustynia
  • chaumas – rodzaj trucizny (w jedzeniu)
  • chaumurky, musky, murky – rodzaj trucizny (w piciu)
  • el-sayal – opad śniegu lub pyłu
  • entary – rodzaj żeńskiego ubrania
  • fight – prawo
  • garrufo – stabilny piasek, po którym można chodzić
  • guidichar – święta prawda
  • hajj – pielgrzymka
  • hiereg – obóz na pustyni
  • ichwan – braterstwo
  • idray – ręce
  • idras – niebezpieczny piasek
  • ikhut-eigh – sprzedawca wody
  • ilm – teologia
  • istislah – prawo wojenne
  • jihad – święta wojna
  • kala – pustynia
  • kaveh – kawa
  • kaymun – delikatny piasek przypominający pył
  • kindjal – rodzaj zaokrąglonego ostrza
  • kuhar – dobry
  • maula – niewolnik
  • muad’dib – pustynna mysz
  • mudir – gubernator
  • mushtamal – ogród
  • nahya – kobra
  • nefij – wygnanie
  • ramadhan – dziewiąty miesiąc księżycowy
  • shari-a – rytuał
  • sihaya – pustynna wiosna
  • suhl – pokój
  • tshka – rodzaj dziecięcego ubrania
  • umma – prorok
  • usul – korzeń
fremen, dawn of the Fremen of Arrakis edycja angielska gry z kolekcji
fremen, Bill Eberle, Jack Kittredge, Peter Olotka
the fremen, part of them (of Fremen) need to survive

Niedoceniony język Fremenów

Fremeni byli niedoceniani przez kolejne rody, które przybywały, aby przejąć kontrolę nad wydobyciem cennego melanżu na Arrakis. Być może, gdyby ich przedstawiciele zadali sobie trochę trudu i nauczyli ich języka oraz poznali ich kulturę, historia Diuny potoczyłaby się zupełnie inaczej.

Nie bądź jak Harkonnenowie, ucz się języków! W naszej ofercie znajdziesz zarówno kursy popularnych języków jak niemiecki, angielski czy francuski, jak i tych rzadziej nauczanych: szwedzki, duński czy japoński. Na zajęciach poznasz nie tylko ich gramatykę czy słownictwo, ale również kulturę krajów, w których są one używane. Dzięki temu żadna sytuacja wymagająca udowodnienia znajomości języka – czy to w życiu codziennym, czy w ramach testu bądź audytu językowego – nie będzie Ci straszna.

Posty powiązane

chatsimple
Privacy Preferences
When you visit our website, it may store information through your browser from specific services, usually in form of cookies. Here you can change your privacy preferences. Please note that blocking some types of cookies may impact your experience on our website and the services we offer.